Zycie
Emil Młynarski był polskim dyrygentem, skrzypkiem i kompozytorem. Urodził się w małej miejscowości koło Suwałk, w Kibartach 18 lipca 1870 roku natomiast zmarł 5 kwietnia 1935 roku w Warszawie.
Już w wieku dziesięciu lat zaczął swoją muzyczną edukację. Uczęszczał do petersburskiego Konserwatorium Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego, gdzie uczył się gry na skrzypcach, kompozycji oraz instrumentacji. Kiedy ukończył szkołę (1889) od razu dostał stanowisko drugiego skrzypka Kwartetu Smyczkowego Leopolda Auera, a także przyjęto go do orkiestry symfonicznej tegoż Towarzystwa. Jednak dość szybko zrezygnował z obu tych funkcji i postanowił rozpocząć solową karierę. I tak zaczął występować w wielu europejskich miastach takich jak: Petersburg, Mińsk, Grodno, Kowno, Wilno, Kijów, Odessa, Warszawa, Berlin, Lipsk, Magdeburg, Hanower, Mannheim, Ausburg oraz Londyn. Również ta ścieżka kariery stosunkowo szybko mu się znudziła i w 1893 roku zaczął swoją karierę dydaktyczną kiedy to objął klasę skrzypiec w szkole Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Odessie. W tym samym czasie był również dyrygentem orkiestry uczniowskiej, a także kierownikiem kwartetu smyczkowego.
W 1897 roku wyjechał do Warszawy, gdzie początkowo w zastępstwie, a później już na stałej posadzie kapelmistrza, a później dyrektora muzycznego pracował w Teatrze Wielkim. Tam pracował przez cztery lata.
Poza tym Emil Młynarski przyczynił się również do założenia Warszawskiej Filharmonii, a w 1900 roku zostało mu powierzone stanowisko dyrektora i pierwszego dyrygenta.
W 1901 roku zainicjował paryski Pierwszy Festiwal Muzyki Polskiej w ramach koncertów symfonicznych Edwarda Colonne.
Rok 1903 to dla Emila Młynarskiego przede wszystkim rezygnacja ze stanowiska w operze. Od roku następnego pełnił już funkcję dyrektora Instytut Muzycznego w Warszawie, a także kierował klasą gry orkiestrowej (1904 – 1907).
Mimo pracy dydaktycznej Emil Młynarski nie zrezygnował z prywatnych wystąpień. Często podróżował po Europie dyrygując orkiestrami europejskiego formatu. I tak m.in. w 1907 roku zaproszono go na serię koncertów z London Symphony w Wielkiej Brytanii. Kiedy trasa się skończyła przyjął propozycję objęcia Scottisch Choral and Orchestral Union w Glasgow (1910 – 1916). Po zakończeniu współpracy z orkiestrą w Glasgow przeniósł się do Moskwy, gdzie w latach 1917-18 orkiestrę Teatru Wielkiego, a także zorganizował serię dziesięciu koncertów symfonicznych.
W 1918 roku wrócił do Warszawy, gdzie na nowo podjął współpracę z Filharmonią. Natomiast rok później powierzono mu stanowisko dyrektora Konserwatorium Muzycznego, gdzie jednocześnie prowadził klasę dyrygentury, zespoły kameralne oraz orkiestrę symfoniczną. Również w 1919 roku został dyrektorem i dyrygentem Opery Warszawskiej (do 1929 roku). Wystawił tam ok. 15 spektakli polskich oper, baletów, a także przygotował wiele utworów ze światowego repertuaru. Natomiast z kariery dydaktycznej zrezygnował po trzech latach (1922).
W 1929 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie również prowadził intensywną działalność na rzecz muzyki i kultury, i tak m.in. był dziekanem Wydziału Orkiestrowego i Operowego Curtis Institute of Music w Filadelfii, był dyrektorem filadelfijskiej opery. Ponadto współpracował z filadelfijską orkiestrą symfoniczną, a także dyrygował koncertami symfonicznymi w Waszyngtonie i w Nowym Jorku.
W 1931 roku, zmuszony przez chorobę powrócił do kraju. Jednak mimo pogarszającego się stanu zdrowia nie zrezygnował ze swojej działalności: występował w Filharmonii Warszawskiej, dyrygował Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia oraz pełnił funkcję dyrektora Opery Warszawskiej (1932-33).
W 1934 roku wybrano go prezesem Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich.
Nagrody
Do najważniejszych odznaczeń Emila Młynarskiego zaliczyć należy wyróżnienie podczas Konkursu Kompozytorskiego im. Ignacego Jana Paderewskiego w Lipsku (1898), a także otrzymaną w 1932 roku Nagrodę Muzyczną miasta Warszawy za całokształt swojej pracy.
Twórczość
Do najważniejszych kompozycji Emila Młynarskiego zaliczyć należy przede wszystkim utwory takie jak: Kartka z albumu op. 1 na fortepian, Romans op. 3 na fortepian, Polonaise, Berceuse slave i Humoresque op. 4 na skrzypce i fortepian, Krakowiak, Nokturn i Moment fugitiv op. 5 na fortepian, Reverie, Musette i Souvenir op. 6 na skrzypce i fortepian (1893), Mazur G-dur i Mazur A-dur op. 7 na skrzypce i fortepian, Schlaf ein na głos i fortepian, Ambrosische Nacht na głos i fortepian, Sonata na fortepian (przed 1895), Koncert skrzypcowy d-moll op. 11 (ok. 1897), Ligia, opera według Quo vadis Henryka Sienkiewicza [nieukończona] (ok. 1898), In vino veritas, opera [nieukończona] (ok. 1900), Symfonia F-dur „Polonia” op. 14 (1910), Noc letnia, opera (1913), Orły do lotu na głos i orkiestrę (ok. 1915), Koncert skrzypcowy D-dur op. 16 (ok. 1916), Ej chłopie polski, kantata-ballada (ok. 1916), Melodie dawniejsze na orkiestrę, Piosenka o Komendancie na głos i fortepian, Pasterz do Zosi na głos i fortepian oraz Fanfary uroczyste na orkiestrę (1925).
Marta Kotas
