Zdolny uczeń
Juliusz Zarębski przyszedł na świat 28 lutego 1854 roku w Żytomierzu natomiast zmarł 15 września 1885 roku w swojej rodzinnej miejscowości.
Gry na fortepianie uczył się od najmłodszych lat. Jego pierwszą nauczycielką była jego matka. A pierwszą publicznością podczas jego koncertów byli żytomierscy bywalcy tamtejszych salonów. Kiedy ukończył gimnazjum postanowił wyjechać do Wiednia, gdzie od 1870 roku studiował kompozycję (u Franza Krenna) i fortepian (u Josefa Dachsa) w Konserwatorium Towarzystwa Przyjaciół Muzyki. Mimo, że nauka tam trwa sześć lat Zarębski ukończył szkołę po dwóch latach i to z dwoma złotymi medalami. Jeszcze nie porzucił jednak nauki. W 1873 roku wyjechał do Petersburga, gdzie po trzech miesiącach zdał egzamin na dyplom „wolnego artysty”. Rok później udał się do Rzymu, gdzie podjął naukę gry na fortepianie u Ferenca Liszta, z którym się zaprzyjaźnił i często pomagał Zarębskiemu w początkach jego kariery. To dzięki wpływowym znajomościom Liszta Zarębski mógł rozpocząć publikację swoich utworów.
Kariera
Jego debiut pianisty – wirtuoza miał miejsce w roku 1874 kiedy to dał dwa koncerty – jeden w Odessie, drugi w Kijowie. Był artystą cenionym w świecie, a jego koncerty we wszystkich większych miastach Europy (Rzym, Neapol, Konstantynopol, Warszawa, Paryż, Londyn) cieszyły się dużą popularnością. Co ciekawe kiedy Edouardo Mangeota skonstruował dwuklawiaturowy fortepian Zarębski szybko nauczył się gry na nim i opracował swój własny repertuar. A to wszystko w ciągu zaledwie kilku miesięcy. Odniósł ogromny sukces podczas trwającej w 1878 roku Wielkiej Wystawy w Paryżu. Od 1880 roku mieszkał w Brukseli, gdzie piastował funkcję profesora mistrzowskiej klasy fortepiany w Królewskim Konserwatorium Muzycznym.
Zarębski porzucił publiczne występy w roku 1883, gdyż stan jego zdrowia – był chory na gruźlicę – nie pozwalał mu na koncertowanie.
Twórczość doceniona
Jeśli chodzi o charakter kompozycji Juliusza Zarębskiego trzeba tutaj powiedzieć, że był on bardzo oryginalnym muzykiem. W jego dziełach możemy zauważyć nie tylko oczywiste wpływy Liszta, ale również wyraźne są pewne unowocześnione techniki kompozytorskie Chopina – zwłaszcza jeśli chodzi o zastosowanie motywów ludowych. Jednak jego największym osiągnięciem – choć nie zajął on znaczącego miejsca w światowych kanonach muzyki klasycznej – jest Kwintet fortepianowy g-moll .
Kolejnym ważnym utworem, który jest jednocześnie zapowiedzią fortepianowej faktury stosowanej w impresjonizmie jest cykl fortepianowy Róże i ciernie .
Na jego koncie ponadto mamy liczne mazurki, marsze, walce, polonezy, menuety, etiudy, suity, serenady, kołysanki i pieśni, czyli razem ponad 50 utworów.
Marta Kotas 2008.10.11
