Zycie
Tomasz Nidecki był polskim dyrygentem, pianistą i kompozytorem, który urodził się 2 stycznia 1807 roku w Studziance niedaleko Radomia, natomiast zmarł w Warszawie 5 czerwca 1852 roku, w czasie epidemii cholery.
Nauki pobierał w warszawskim Konserwatorium Muzycznym, gdzie od 1822 roku uczył się gry na fortepianie, gry na skrzypcach oraz gry na organach. Natomiast w dwa lata później dodatkowo zaczął studiować kompozycję (1824-27). Kiedy skończył studia zatrudnił się jako skrzypek do Orkiestry Teatru Wielkiego. Jednak po krótkim czasie wyjechał na stypendium ufundowane przez polski Rząd i wyjechał do Wiednia, gdzie w latach 1828 – 31 studiował najprawdopodobniej w wiedeńskim Konserwatorium Muzycznym.
Po ukończeniu studiów zaczął współpracę z wiedeńskim teatrem z dzielnicy Leopoldstadt, gdzie wystawiono jego pierwszą komedię Die Kathi von Hollabrunn, która została przyjęta z ogromnym powodzeniem. To sprawiło, że teatr zamawiał u Nideckiego kolejne operetki, które również spotykały się z aplauzem. Dzięki temu sukcesowi Nidecki został zatrudniony jako kapelmistrz orkiestry (od grudnia 1833 roku).
W 1838 roku powrócił do Warszawy, gdzie zaliczył udany debiut w Teatrze Wielkim, wystawiając operę Koń Spiżowy Daniela Françoisa Aubera. Kiedy dostrzeżono jego talent powierzono mu funkcję drugiego dyrygenta, a w 1840 roku otrzymał funkcję pierwszego dyrygenta i dyrektora opery.
Był doceniany przez krytyków za wiedzę muzyczną, niezwykłe umiejętności dyrygenckie, a także dokładność przygotowania i precyzję wykonania wystawianych przez Tomasza Nideckiego dzieł.
Poza działalnością w teatrze i kompozycją Tomasz Nidecki był również założycielem chóru przy Kościele Dzieciątka Jezus i chóru przy Kościele ojców Franciszkanów. Dodatkowo prowadził chóry innych warszawskich kościołów.
Również do 1850 roku był nauczycielem śpiewu w szkole działającej przy Teatrze Wielkim, a także w gimnazjum realnym w Warszawie.
Twórczość
Tomasz Nidecki tworzył przede wszystkim utwory orkiestrowe, utwory fortepianowe, kompozycje wokalno – instrumentalne, pieśni na głos z fortepianem oraz operetki. Do najważniejszych z nich zaliczyć możemy przede wszystkim: Marsz uroczysty wykonany podczas przeniesienia Obrazu Świętej Weroniki… na orkiestrę, Polonaise sur des Motifs de l’Opéra Le Brasseur de Preston na orkiestrę, Polonaise A Grand Orchestre exécutée le 27 Maj / 8 Juin 1846 au ThéAtre de l’Orangerie A Łazienki… na orkiestrę, Marsz żałobny na orkiestrę dętą i chór, Polonez i hymn Lwowa „Boże Cesarza chroń” na orkiestrę, Uwertura według melodramatu „Das Mädchen von Gomez Arias” A. Schumachera na orkiestrę, Polonaise sur des thEmes favoris de l’opéra Le Postillon de Longjumeau, Mazur z tematów opery „Koń spiżowy”, Romance, Rondo, Msza, Msza Nr 1 na cztery głosy ułożona dla Uczniów Gimnazjum Realnego na sopran, alt, tenor i bas z towarzyszeniem orkiestry, Veni Creator – kantata, Salve Regina, Ave Maria, Hulanka. Mazur do śpiewania lub na piano forte, Das Grab, słowa Johann Gaudenz Salis-Seewis, Die Kathi von Hollabrunn (3 akty), Schneider, Schlosser und Tischler (3 akty), Der Waldbrand oder Jupiters Strafe (2 akty), Der Schwur bei den Elementen oder Das Weib als Mann (3 akty), Versöhnung, Wohltätigkeit und Liebe (1 akt), Der Traum am TannenbÜhl oder Drei Jahre in einer Nacht (2 akty), Die Junggesellen-Wirtschaft im Monde (2 akty), Der Temperamentenwechsel (3 akty) oraz Der Geist der düstern Inseln oder Der Spiegel der Zukunft (2 akty).
Marta Kotas 2009.06.21
