Kościół Bożego Ciała we Wrocławiu – dawna świątyniakawalerów maltańskich.     

Kościół Bożego Ciała we Wrocławiu – dawna świątyniakawalerów maltańskich.     


Wrocławski
kościół Bożego Ciała wyróżnia się na tle innych gotyckich świątyń brakiem wieży
głównej. Takie rozwiązanie architektoniczne wynika z reguły rycerskiego zakonu
joannitów, która zakładała życie w ubóstwie. Symbolika wieży utożsamianej w
średniowieczu z dominacją przeczyła więc ślubom umiłowania skromności i pokory,
które składali kawalerowie maltańscy – pierwsi opiekunowie kościoła.

O istnieniu wrocławskiej świątyni wzmiankowano już w 1351 roku.
Początkowo kościół był połączony z pobliskim klasztorem za pomocą krużganku.
Rozpięte nad ulicą Świdnicką na wysokości pierwszego piętra przejście zostało
jednak rozebrane w 1826 roku.

Dzisiejszy wygląd nadano
bryle kościoła w pierwszej połowie XV wieku. Od tego czasu obiekt był jeszcze
wielokrotnie przebudowywany z powodu zniszczeń będących następstwami działań
zbrojnych oraz niewłaściwego użytkowania.

W XVI świątynia
została przekazana radzie miejskiej, później pełniła funkcję składu soli, a
następnie również stajni oraz obozu dla jeńców wojennych. W tym czasie
zniszczeniom uległy ołtarze oraz inne dzieła sztuki zgromadzone w kościele
Bożego Ciała.

Sytuacja zmieniła się na lepsze dopiero pod
koniec XVII wieku, kiedy to budynek został wykupiony przez Franciszka Ludwika i
zwrócony katolikom. Efektem licznych remontów i działań konserwatorskich było
otynkowanie gotyckiego kościoła oraz nadanie mu cech świątyni barokowej.

W 1749 roku obiekt ponownie uległ dewastacji spowodowanej wybuchem
wieży prochowej. W wyniku eksplozji z powierzchni ziemi zniknęło także ponad czterdzieści
okolicznych domów.

Kościół Bożego Ciała mocno ucierpiał w
czasie II wojny światowej. Uderzenie pocisku artyleryjskiego oraz wybuchy
wewnątrz świątyni doprowadziły do uszkodzenia dachu i sklepień oraz zniszczenia
wyposażenia, w skład którego wchodziły m.in. dwa późnogotyckie tryptyki. Po
zakończeniu działań zbrojnych rozpoczęła się odbudowa obiektu, do tej pory nie
udało się jednak odzyskać wszystkich elementów barokowego wystroju kościoła.
Niektóre zabytki sztuki sakralnej ze świątyni Bożego Ciała są aktualnie
dostępne dla turystów w Muzeach Narodowych w Warszawie oraz Wrocławiu.

Pomimo licznych zawirowań historii ocalało kilka skarbów z
wiekowego kościoła. Zalicza się do nich między innymi oryginalne sakramentarium
ozdobione figurami aniołów i świętych. To interesujące dzieło sztuki autorstwa
średniowiecznych rzemieślników pełniło niegdyś funkcję tabernakulum. Po
zakończeniu II wojny światowej przeniesiono je z zakrystii do nawy południowej,
w której jest aktualnie dostępne dla oczu zwiedzających.

W
tejże nawie podziwiać można również kunsztownie rzeźbiony ołtarz Matki Bożej
Bolesnej w otoczeniu aniołów. Całość została wykonana przez Johanna Georga
Urbansky’ego, który współpracował także przy tworzeniu pomnika św. Jana Nepomucena
na Ostrowie Tumskim.

Podczas zwiedzania kościoła Bożego
Ciała nie sposób nie zauważyć bogato rzeźbionej broszy, w której centrum
znajduje się kopia obrazu pędzla flamandzkiego malarza – Johanna Franza de
Backera. Skąpane w złocie figurki barokowych aniołów podtrzymują czerwone ramy
malowidła, przedstawiającego scenę ostatniej wieczerzy. Nad całością góruje
osadzony na poprzecznej belce krucyfiks, otoczony wielobarwnymi żebrami
sklepienia.

Bibliografia:
Zygmunt Antkowiak,
Kościoły Wrocławia , Wrocław 1991


Nina Kinitz 4 kwietnia 2010

 

 

 

Share

Written by:

3 883 Posts

View All Posts
Follow Me :