Kazimierz Alchimowicz związał swoje życie ze sztuką właściwie dopiero po powrocie z zesłania. Choć już w latach niewoli zajmował się on amatorskim tworzeniem obrazów o tematyce religijnej, to jednak edukację artystyczną rozpoczął dość późno, bo około 1869 roku. Dzięki kontynuacji studiów w Monachium wyrobił sobie warsztat i stał się cenionym przez krytyków malarzem, którego prace zyskały ogromną popularność wśród kolekcjonerów dzieł sztuki.
Kazimierz Alchimowicz urodził się 20 grudnia 1840 roku w położonej na Wileńszczyźnie miejscowości Dziembrów. Dzieciństwo spędził on w Wilnie, gdzie ukończył szkołę. W młodości artysta pełnił funkcję zarządcy majątku ziemskiego. Jego spokojną egzystencją zburzył wybuch powstania – Alchimowicz brał udział w walkach wyzwoleńczych, za co został zesłany do Wierchutorii za Uralem. Artysta spędził tam kilka kolejnych lat, które upłynęły mu na ciężkiej pracy oraz tworzeniu amatorskich rysunków o tematyce religijnej. Po pewnym czasie jego dzieła zaczęły się cieszyć tak dużym zainteresowaniem ze strony towarzyszy niedoli, że malarz postanowił sprzedawać rysunki, by polepszyć swoje warunki życia. Być może właśnie wtedy Kazimierz Alchimowicz zaczął zastanawiać się nad wyborem zajęcia ściśle związanego ze sztuką. Zaraz po odzyskaniu wolności rozpoczął on wieloletnią edukację artystyczną. której efektem było stworzenie solidnego warsztatu malarskiego.
Około 1869 roku Kazimierz Alchimowicz powrócił z zesłania i swoje pierwsze kroki skierował do warszawskiej Klasy Rysunkowej Gersona. W 1873 roku artysta kontynuował edukację w monachijskiej akademii, gdzie uczył się malarskiego kunsztu pod kierunkiem Aleksandra Wagnera. Już wtedy jego prace cieszyły się uznaniem znawców sztuki, o czym świadczą zdobyte przez malarza wyróżnienia i medale. Od 1876 roku Alchimowicz przebywał we Francji. Działania artysty skupiały się wtedy głównie na tworzeniu obrazów i wystawianiu powstałych już prac, jak również ozdabianiu porcelany i fajansu. Pod koniec lat siedemdziesiątych dziewiętnastego wieku malarz wyjechał do Warszawy, w której postanowił zostać na stałe. Artysta miał już wtedy wiele interesujących pasji – oprócz malarstwa i zdobnictwa porcelany zajmował się on także formowaniem gliny oraz rzeźbieniem w drewnie. Od 1890 roku Kazimierz Alchimowicz próbował swoich sił także w roli pedagoga ucząc rysunku w prywatnej szkole malarstwa i rzeźby B. Poświkowej. Artysta zmarł 31 grudnia 1916 roku w Warszawie.
Dzieła Kazimierza Alchimowicza były wielokrotnie chwalone przez krytyków, artyście przyznano także kilka znaczących nagród za udział w konkursach malarskich. Do najważniejszych osiągnięć można zaliczyć zdobycie pierwszej nagrody w konkursie im. W. Gersona, przyznanie złotego medalu w Berlinie oraz otrzymanie najwyższego lauru w Petersburgu. Obrazy Alchimowicza były też nagradzane podczas konkursów organizowanych przez „Tygodnik Ilustrowany” – w ciągu pięciu lat artysta zdobył dwie główne nagrody – najpierw za dzieło zatytułowane „Najem robotników”, a następnie za „Świteziankę”. Prace tegoż artysty cieszyły się także dużym zainteresowaniem ze strony publiczności, o czym świadczą liczne wystawy, które odbywały się w Krakowie i Warszawie oraz w Monachium, Odessie i we Wiedniu.
Kazimierz Alchimowicz uchodził za patriotę, gdyż miłość do ojczyzny udowodnił nie tylko poprzez udział w powstaniu styczniowym, ale również za sprawą tematyki historycznej, którą często podejmował w swej twórczości. Malował on obrazy nawiązujące do wydarzeń minionych, jak choćby „Obrona Olsztyna” czy wielokrotnie nagradzany „Pogrzeb Gedymina”, lecz nieobce mu były także tematy bardziej współczesne, np. scenki z życia zesłańców (vide „Na etapie”). Kazimierz Alchimowicz był także twórcą pejzaży, które przedstawiały głównie urokliwe krajobrazy Wileńszczyzny oraz Tatr. Spod pędzla artysty wyszedł na przykład „Pejzaż z bocianem”, ukazujący fragment ukrytego za ścianą drzew stawu, w którego zaroślach brodzi okazały bocian. Przedstawiona na obrazie przyroda mieni się wszystkimi odcieniami zieleni, które przechodzą niekiedy w delikatny turkus oraz ochrę. Ciemną plamę tafli stawu równoważy biała chmura rozpostarta na niebie oraz jasnoszara chatka. Choć przyroda nie zawsze była głównym tematem obrazów Alchimowicza, to jednak zazwyczaj przywiązywał on dużą wagę do odpowiedniego doboru kolorów kwiatów i liści. Bogata paleta barw zmieniała się w zależności od pory dnia i roku oraz stopnia nasłonecznienia przedstawianego krajobrazu, bądź obiektu. Zastosowanie odmiennych tonacji kolorystycznych w celu ukazania różnorodności świata przyrody jest widoczne na przykładzie porównania stonowanego obrazu „Dziewczynka na tle pejzażu” oraz wyrazistego dzieła „Dziewczynka w lesie”. Na pierwszym płótnie dominują subtelne szarości, beże i biele, które łagodnie przechodzą w jasną zieleń liści, natomiast w drugim przypadku mamy do czynienia z intensywnymi, wręcz jaskrawymi barwami żółci, pomarańczu i zieleni, które świetnie kontrastują z karminową chustą i sukienką dziewczynki.
Oprócz pejzaży, scen rodzajowych i obrazów o zabarwieniu historycznym artysta malował także portrety oraz dzieła religijne, z których część trafiła do rąk osób prywatnych i muzeów, a pozostałe zdobią kościół w Zakopanem oraz katedrę w Lublinie.
Nina Kinitz 2 maja 2009
