Tak właśnie mówią o niej jej znajomi, jest ambitna i uparta, ale bez tych cech charakteru nie zaszłaby tak daleko, przecież większość reżyserów to mężczyźni. Od lat mieszka i pracuje za granicą jako reżyser i scenarzysta. Odnosi sukcesy artystyczne i komercyjne.
Urodziła się 28 listopada 1948 roku w Warszawie. Można spokojnie stwierdzić , że kariera była pisana jej od dziecka. Jej rodzice byli znakomitymi dziennikarzami. Agnieszka dziennikarzem nie została, ale obracając się na co dzień wśród pisarzy , poetów, publicystów wybrała studia w Praskiej Szkole Filmowej – wydział reżyserski. Skończyła je w 1971 roku. W tym samym roku wróciła do Polski ze swoim mężem Laco Adamikiem.
Swoją karierę rozpoczynała jako asystent reżysera Krzysztofa Zanussiego w filmie „Iluminacja”. Mogliśmy ją oglądać na ekranie także jako aktorkę, pierwszy film to : „Pozwólcie nam dowoli fruwać nad ogrodami”, z roku 1974.Był to RFN-owski film telewizyjny. Kolejne to : „Blizna” i „Przesłuchanie”.
Niestety na debiut reżyserski przyjdzie jej długo poczekać. W roku 1978 Agnieszka wyreżyserowała „Aktorów prowincjonalnych”. Film ten można spokojnie określić jako kino moralnego niepokoju. Za debiut reżyserski dostaje nagrodę FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes.
Holland w swoich filmach bardzo często porusza wątki związków międzyludzkich, a także tak bardzo drażliwe kwestie polityczne i religijne. Jest reżyserem bardzo odważnym w wyborze tematów filmowych. W filmie „Grączka” z roku 1980 bohaterami uczyniła młodych PPS-owców z początków XX wieku. Kolejny film „Kobieta samotna” (1981 rok) ukazuje trudne relacje pomiędzy starszą , rozwiedzioną kobietą i młodym , kalekim mężczyzną. Film ten był wstrzymywany przez ówczesne władze. Można go było oglądać na nielegalnych kopiach lub prywatnych pokazach. W roku 1981 kiedy w Polsce wprowadzono stan wojenny Holland przebywała na zachodzie , gdy dowiedziała się co wydarzyło się w jej rodzinnym kraju podjęła decyzję o emigracji. Następne jej filmy powstają już za granicą.
Po wyjeździe na zachód powstają :”Europa, Europa”, „Gorzkie żniwa”, „ Całkowite zaćmienie”. Gorzkie żniwa” i „Europa , Europa” to filmy poruszające trudne tematy , które tak często będziemy spotykać w filmach Agnieszki. W pierwszym poznajemy historię miłości z czasów okupacji- Żydówki i ukrywającego ją Niemca, drugi film ukazuje nam tragedię narodu żydowskiego podczas drugiej wojny światowej.Za obydwa te filmy Agnieszka Holland otrzymuje nominacje do Oscara , najważniejszej nagrody filmowej.
W roku 1988 powstaje film „Zabić księdza „ z Christopherem Lambertem w roli głównej. Jest to film oparty na faktach autentycznych. Pokazuje historię zabójstwa księdza Jerzego Popiełuszki. Młody ksiądz 19 października 1984 roku w drodze z Bydgoszczy do Torunia zostaje porwany i brutalnie zamordowany przez agentów SB. Film poruszający do głębi. Piosenka zaśpiewana przez Joan Baez w ostatniej scenie sprawia , że łzy płyną po twarzy. A scena w której biją (należałoby użyć słowa pałują) księdza…….cóż , myślę że dla wielu Polaków to film wzruszający, wywołujący głębokie refleksje i przeżycia emocjonalne.
Agnieszka Holland jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej przyznającej Felixy. W 1998 roku na ulicy Piotrowskiej w Łodzi odsłonięto jej gwiazdę w Alei Gwiazd. Agnieszka to kobieta bardzo utalentowana , oprócz pisania i reżyserowania swoich filmów ,tłumaczy także literaturę czeską na język polski. Pisze także scenariusze do innych filmów. Między innymi do :”Dantona” (1992), „Miłość w Niemczech” (1993) i chyba najbardziej znany polskim widzom „Korczak” (1990). Współpracowała także z Krzysztofem Kieślowskim przy trylogii „Trzy kolory”.
Sukcesem reżyserskim był film „Olivier, Olivier” z roku 1992 , jest to bardzo poruszający dramat rodzinny. Z kolei dużym sukcesem frekwencyjnym była adaptacja książki dla dzieci Frances Hodgson Burnett „Tajemniczy ogród” . Jest to lektura obowiązkowa uczniów piątych klas, więc film Agnieszki był dla nich sporym ułatwieniem. Film ten to opowieść o wielkiej przyjaźni trojga dzieci, różniących się właściwie wszystkim. Jednak te dzieci przyjaźniąc się ze sobą uczą się od siebie bardzo wiele.
Ostatni film naszej rodaczki to „Janosik. Prawdziwa historia.” Agnieszka wyreżyserowała go wspólnie ze swoją córką Kasią Adamik. Do realizacji filmu doszło po pięcioletniej przerwie. Film opiera się na faktach i jest jednocześnie historią poetycką – jak mówi sama Holland. Obecnie Agnieszka na stałe mieszka we Francji , choć ostatnio coraz częściej można spotkać ją w Polsce.
Agnieszka Kowalczyk 2010-03-04
