Zycie
Zbigniew Preisner urodził się 20 maja 1955 roku w Bielsku – Białej. Początkowo uczył się grać na gitarze i fortepianie. Jeszcze w liceum próbował komponować swoje pierwsze utwory. Co ciekawe nigdy nie poszedł do szkoły muzycznej i uczył się sam. Zwykle nauka polegała na odtwarzaniu wysłuchanych nagrań.
Studiował filozofię i historię na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W 1977 roku nawiązał współpracę z „Piwnicą pod Baranami”, zaczął też pisać muzykę do tzw. „piosenek artystycznych”. Współpraca z Piwnicą okazała się dużym sukcesem co zmotywowało Preisnera do nawiązania współpracy z krakowskim Teatrem Starym. Następnie coraz częściej myślał o kompozycjach filmowych. I tak w 1982 roku przygotowywał wraz z Antonim Krauze Prognozę Pogody. Dzięki Krauze poznał Krzysztofa Kieślowskiego, z którym współpracował przez wiele lat, a współpracę tę przerwała dopiero śmierć Kieślowskiego w 1996 roku.
Co ciekawe często tworzył również pod pseudonimem. Używał nazwiska fikcyjnego holenderskiego kompozytora Van den Budenmayera.
Jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych Preisner był znany na całym świecie. O współpracę z nim zabiegają reżyserzy z całego świata. Łącznie skomponował muzykę do ponad osiemdziesięciu produkcji.
W 1994 roku Zbigniew Preisner zdobył Césara za muzykę do filmu Trzy kolory. Czerwony, a w 1995 roku za kompozycję do filmu Jeana Beckera Élisa. Dwa lata później dostał Srebrnego Niedźwiedzia na Festiwalu Berlińskim za Wyspę przy ulicy Ptasiej. Trzykrotnie (w 1991, 1992 i 1993) został uznany za Najwybitniejszego Kompozytora Muzyki Filmowej przez Stowarzyszenie Krytyków Filmowych w Los Angeles. Kilka razy był nominowany do Złotego Globu: w 1992 roku za muzykę do filmu Zabawa w Boga oraz 1994 za Trzy kolory. Niebieski.
Po prapremierze Requiem dla mojego przyjaciela z 1 października 1998 roku wydano jego pierwszy niefilmowy album. Natomiast w 1999 roku skomponował dziesięć prostych utworów na fortepian, które później wydano, wykonywał je wówczas Leszek Możdżer. W tym samym roku wydano również album pt.: „Moje kolędy na koniec wieku”.
W 2001 roku prowadził w radiu RMF FM audycję Historia muzyki popularnej.
Siostrą Zbigniewa Preisnera jest Tamara Kalinowska (artystka „Piwnicy pod Baranami”).
Twórczość
Do najważniejszych kompozycji filmowych autorstwa Zbigniewa Preisnera zaliczyć należy przede wszystkim stworzenie muzyki do takich filmów jak: Anonyma – Eine Frau in Berlin (2008), Un secret (2007), Senki (2007), Harrys döttrar (2005), Kraina szczęścia (Beautiful Country, The) (2004), SuperTex (2003), Dziwne ogrody (Effroyables jardins) (2003), Wszystko dla miłości (It’s All About Love) (2003), Pośród obcych (Between Strangers) (2002), Aberdeen (2000), Weiser (2000), Ostatni wrzesień (Last September, The) (1999), Wybór Ewy (Dreaming of Joseph Lees) (1999), Liv (1998), Elfy z ogrodu czarów (FairyTale: A True Story) (1997), Wyspa przy ulicy Ptasiej (Island on Bird Street, The) (1997), Promienne serce (Corazón iluminado) (1996), Bruggen (1996), Marsz Radeckiego (Radetzkymarsch) (1995), Krzysztof Kieślowski: I’m So-So… (1995), Feast of July (1995), Élisa (1995), Kouarteto se 4 kiniseis (1994), Mouvements du desir (1994), Kiedy mężczyzna kocha kobietę (When a Man Loves a Woman) (1994), Trzy kolory. Czerwony (1994), Fio do Horizonte, O (1993), Trzy kolory. Niebieski (1993), Trzy kolory. Biały (1993), Tajemniczy ogród (Secret Garden, The) (1993), Skaza (Damage) (1992), Olivier, Olivier (1992), Zwolnieni z życia (1992), Zabawa w Boga (At Play in the Fields of the Lord) (1991), Podwójne życie Weroniki (Double vie de Véronique, La) (1991), Europa, Europa (1990), W matni (Eminent Domain) (1990), W środku Europy (1990), Przewodnik (1989), 1989 – Ostatni dzwonek (1989), Dekalog V (1988), Siedem dni w tygodniu (1988), Dekalog X (1988), Dekalog IX (1988), Dekalog VIII (1988), Dekalog VII (1988), Dekalog II (1988), Dekalog I (1988), Dekalog IV (1988), Dekalog III (1988), Dekalog VI (1988), Zabić księdza (To Kill a Priest) (1988), Krótki film o miłości (1988), Dziewczynka z Hotelu Excelsior (1988),Wielkie oczekiwanie (1987), Dzień jak rok (1987), Krótki film o zabijaniu (1987), Kocham kino (1987), Sami dla siebie (1987), Czy będzie wojna (1986), Ucieczka (1986), Kołysanka (Lullaby, A (aka Lullabye, The)) (1986), Przez dotyk (1985), Lubię nietoperze (1985), Wezwanie (1984), Cud (1984), Bez końca (1984), Kilka obrazów w czasie przeszłym (1983), Psychoterapia (1983), Prognoza pogody (1981), a także muzyka koncertowa: Preisner’s Music – koncertowa wersja wybranych utworów filmowych kompozytora; nagrana w kaplicy w kopalni soli w Wieliczce (1995), Requiem dla mojego przyjaciela – dwa koncerty muzyki klasycznej oparte na mszy żałobnej (requiem) (1998), 10 easy pieces for piano – utwory inspirowane polską muzyką ludową i jazzem Leszka Możdżera (2000) oraz Silence, Night and Dreams (2007).
Marta Kotas 2009-07-31
