Zycie
Stefan Kisielewski to polski kompozytor urodzony 7 marca 1911 roku, a zmarły 27 września 1991 roku. Całe swoje życie związany był z Warszawą, gdzie pracował, żył i tworzył swoje kompozycje.
W 1934 roku ukończył warszawskie Konserwatorium Muzyczne z teorii muzyki. Trzy lata później ukończył kompozycję i grę na fortepianie. Dodatkowo odbył również trwające dwa lata studia polonistyczne oraz roczne filozoficzne. Obydwa te kierunki studiował na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1929 – 31.
Lata 1938-39 to dla Stefana Kisielewskiego przede wszystkim intensywne studia kompozytorskie na uniwersytecie w Paryżu.
Poza działalnością muzyczną na uwagę zasługuje tutaj również aktywność na wielu innych polach. I tak zajmował się również pracą literacką, publicystyczną, krytyką muzyczną, dziennikarską, społeczną oraz polityczną. Co ciekawe we wszystkich tych dziedzinach zajmował bardzo ostre, bezkompromisowe stanowisko, które często narażało go na problemy z pobiciami włącznie. Ponadto został usunięty również z PWSM w Krakowie, na krótki czas zawieszono działalność jego pisma, został usunięty z Sejmu (poseł w latach 1957-65), a jego książki musiały być wydawane pod pseudonimem. Mimo tych problemów i tak stał się autorytetem i wzorem dla przyszłych dziennikarzy i publicystów, a jego zdanie było ważne zarówno dla działaczy podziemia niepodległościowego jak i dla opozycji.
W latach 1973-78 dużo podróżował po świecie prezentując odczyty związane z polską kulturą. Odwiedził wówczas m.in. Stany Zjednoczone, Kanadę, Francję, Anglię, Włochy oraz płw. Skandynawski.
Nagrody
Jego wyjątkowa twórczość, choć początkowo niemal zakazana, w latach późniejszych była wielokrotnie doceniana podczas licznych konkursów i festiwali. I tak możemy tutaj wymienić nagrody zdobyte podczas: Festiwalu Muzyki Polskiej (1955), konkursu na pieśń Mickiewiczowską (1955), Nagrody Muzycznej miasta Krakowa (1956), Nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1973), Nagrody im. Andrzeja Struga w Warszawie (1979), Nagrody Związku Kompozytorów Polskich (1982), Nagrody Fundacji Schmidheinystiftung w St. Gallen (1983). Dodatkowo istotnym wyróżnieniem było otrzymanie nagrody za całokształt twórczości oraz prywatnej nagrody publicystycznej im. Adolfa Bocheńskiego (1988).
Twórczość
Dla twórczości Stefana Kisielewskiego najbardziej charakterystyczne jest użycie dużej ilości humoru oraz autoironii, co doskonale odzwierciedla naturę i osobowość kompozytora.
Ciekawostkę może stanowić fakt, że utwory Kisielewskiego były praktycznie nieobecne w filharmoniach, głównie ze względu na sytuację polityczną, a także z uwagi na wyjątkowy konserwatyzm neoklasycznej stylistyki. Muzyka dla niego była pewną autonomią, a sam proces komponowania to nic innego jak organizowanie dźwięków w jedną całość.
Utwory Stefana Kisielewskiego charakteryzują się wyrazistością, klasycznymi schematami, pewną formalnością natomiast jeśli chodzi o język, którego używał w swoich kompozycjach trzeba tutaj powiedzieć, że był on swoistym połączeniem tradycyjnej tonalności z nowoczesną atonalnością.
Kwartet Smyczkowy (1935), Symfonia nr 1 (1939), Danse Vive na fortepian (1939), Sześć Preludiów i Fug na fortepian (1943), Toccata na fortepian (1944), Serenada (wersja I) na fortepian (1945), Koncert na orkiestrę kameralną (1949), Rapsodia Wiejska na orkiestrę kameralną (1950), Symfonia nr 2 (1951), Capriccio Rustico na fortepian (1952), Pięć pieśni do słów K.I. Gałczyńskiego na głos i fortepian (1952) oraz w latach 1952-54 kolejnych Siedem pieśni, Mała Uwertura na orkiestrę kameralną (1953), Intermezzo na klarnet i fortepian (1953), Suita na obój i fortepian (1954), Moto Perpetuo na fortepian (1954), Suita na fortepian (1955), Perpetuum Mobile na małą orkiestrę symfoniczną (1955), Bakczysaraj w nocy na głos i fortepian (1955), Capriccio Enerico skrzypce i fortepian (1956), Symfonia na 15 wykonawców (1961), Suita na flet i klarnet (1961), System doktora Smoły i profesora Pierza, balet-pantomima (1962), Divertimento na flet i orkiestrę kameralną (1964), Podróże w czasie na orkiestrę smyczkową (1965), Sygnały sportowe, uwertura na wielką orkiestrę symfoniczną (1966), Wesołe Miasteczko, balet (1968), Spotkania na pustyni dla 10 wykonawców (1969), Dialogi na 14 instrumentów (1970), Cosmos I na wielką orkiestrę symfoniczną (1970), Sonata na klarnet i fortepian (1972), Serenada (wersja II) na fortepian (1974), Symfonia w kwadracie (1974-78), Impresja kapryśna na flet solo (1982), Trzy sceny burzliwe na fortepian (1983), Mała Rapsodia na klarnet i fortepian (1984), Scherzo na fagot i fortepian (1988) oraz Koncert fortepianowy (1980-91).
Marta Kotas 2009.06.20
