„Za nagrodę kupię sobie bilet dookoła świata i odbędę tour wykładów poświęconych historii Polski” – powiedział Davies.
W XIII edycji nagrody Kapituła pod przewodnictwem prof. Andrzeja Rottermunda wyróżniła prof. Normana Daviesa za całokształt działalności upowszechniającej polskie dziedzictwo kulturowe za granicą, a także za wnikliwe i krytyczne badania, w których wykazał związki dziedzictwa kulturowego Polski oraz centralnych i wschodnich obszarów Europy z dziedzictwem całego kontynentu.
„W tym roku tę prestiżową nagrodę odbiera człowiek, którego zasługi dla upowszechniania wiedzy o polskiej historii są ogromne – prof. Norman Davies. To w dużej mierze dzięki panu Europa i cały świat (…) mogły zmierzyć się z dramatyzmem i zawiłościami polskich dziejów. Powiedzieć o panu, że stał się pan ambasadorem polskiej historii, to zdecydowanie za mało. (…) Udało się panu powiedzieć także nam samym Polakom bardzo wiele o naszej historii” – napisał w liście odczytanym podczas wręczenia nagrody prezydent Bronisław Komorowski.
Jak podkreślił prezydent, prof. Norman Davies przez te wszystkie lata „wrósł w polskość” i stał się jej częścią. „To miejsce (Zamek Królewski-PAP) przesiąknięte historią polską i europejską jest najwłaściwszym dla przekazania nagrody człowiekowi, który tak wiele uczynił dla ukazania, że polskie dzieje są niczym zwierciadło, w którym przeglądają się wszystkie oblicza Europy” – dodał Komorowski.
Laureat nagrody dziękując za przyznane wyróżnienie wspominał jego patrona Aleksandra Gieysztora. „Znałem go osobiście i bardzo ceniłem. To on jako pierwszy czytał +Boże igrzysko+ i zachęcał mnie do jego wydania. To on chyba w 1971 roku pokazał mi plany odbudowy Zamku Królewskiego i opowiadał o swoich losach jako żołnierza Armii Krajowej. Nagroda była dla mnie niespodzianką i bardzo się z niej cieszę. Już przez 45 lat rozpowszechniam wiedzę o Polsce po świecie i często te moje starania nie są zauważane, więc kiedy taki moment się trafi to jest +ładny szok+. Za nagrodę kupię sobie bilet dookoła świata i zamienię planowany wykład w Australii w ogólnoświatowy tour wykładów poświęconych historii Polski” – mówił Davies odbierając wyróżnienie.
Norman Davies urodził się w 1939 roku w Bolton w północnej Anglii. Studiował w Oxfordzie, Grenoble, Perugii i Sussex, doktorat uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tu właśnie przygotował rozprawę doktorską poświęconą wojnie polsko-bolszewickiej („Orzeł biały, czerwona gwiazda. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920”, Londyn 1972). Praca ta została wydana w Polsce po raz pierwszy w tzw. drugim obiegu, potem ukazała się nakładem Wydawnictwa Znak w 1997; wzowiona została w 2006 i 2011 r.
Przez lata związany z School of Slavonic and East European Studies przy uniwersytecie w Londynie, Davies wykładał też na najważniejszych światowych uniwersytetach: Cambridge, Columbii, McGill, Hokkaido, Stanfordzie, Harvardzie, w Adelajdzie i Oksfordzie. Od 1997 roku jest członkiem Brytyjskiego Towarzystwa Historycznego. Obecnie jako profesor emeritius Uniwersytetu w Oxfordzie poświęca swój czas na pisanie książek. W twórczości Daviesa Polska zajmuje szczególne miejsce. Jest autorem takich dzieł historycznych jak: „Boże igrzysko” (Historia Polski w dwóch tomach), „Serce Europy” (Krótka Historia Polski), „Europa”, „Mikrokosmos” (historia Wrocławia) czy „Powstanie’44” (o Powstaniu Warszawskim).
Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora jest powszechnie uznawana za najbardziej prestiżowe wyróżnienie w dziedzinie kultury. Jej wysokość wynosi 50 tys. zł. Kandydatów do Nagrody zgłaszać mogą członkowie Kapituły, laureaci poprzednich edycji Nagrody oraz instytucje Kultury – państwowe, samorządowe bądź pozarządowe. Nagroda została przyznana po raz trzynasty przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga, która działa przy banku Citi Handlowy. (PAP)
akn/ abe/
