Od piątku duży przegląd filmów japońskich w Warszawie

Od piątku duży przegląd filmów japońskich w Warszawie

W programie znajdą się m.in.: filmy gangsterskie – o bohaterach uwikłanych w kontakty z Yakuzą, psychologiczne opowieści o życiu japońskich rodzin, historie o miłości oraz widowiskowe produkcje o potworach, m.in. o Godzilli, które – jak podkreślają organizatorzy przeglądu – „stały się nieodrodną częścią światowej popkultury”. Współorganizatorami przeglądu są Ambasada Japonii i Fundacja Japońska.

Pokazy potrwają do 16 grudnia. Zaprezentowanych zostanie ponad 20 filmów. „Żaden nie będzie sygnowany nazwiskiem Akiry Kurosawy” – zwraca uwagę kierownik Działu Programowego Filmoteki Narodowej Grażyna M. Grabowska. Jak tłumaczy, „+unik+ ten jest próbą odnotowania istotnych zjawisk i kierunków rozwoju powojennego filmu japońskiego, które – mimo że niezwykle interesujące – nie zaistniały w powszechnej świadomości kinomanów z taką siłą, jak dzieła Kurosawy”.

Publiczność w Warszawie pozna lub przypomni sobie dzieła m.in. takich japońskich reżyserów, jak Takeshi Kitano, Yasujiro Ozu, Kon Ichikawa, Masahiro Shinoda, czy Ishiro Honda.

Takeshi Kitano (ur. 1947), reżyser, scenarzysta, malarz, aktor, a także autor książek i poeta ma w dorobku m.in. Złotego Lwa w Wenecji za film „Hana-bi” (1997), przyznaną w Wenecji nagrodę za reżyserię („Zatoichi”, 2003) oraz trzy nominacje do Złotej Palmy w Cannes (np. za „Wściekłość” z 2010 r.).

„Brutalny glina” (1989) to przejmująca opowieść o świecie wyzutym z wartości. Głównym bohaterem tej historii jest Azuma, policjant, który próbuje naprawiać bezwzględny świat przy pomocy równie bezwzględnych działań. Dzięki niekonwencjonalnym metodom pracy Azumy, wychodzi na jaw afera narkotykowa. Zamieszany w nią jest przyjaciel policjanta. Gdy zostaje odnalezione ciało mężczyzny, między policjantem, a gangsterem należącym do Yakuzy rozpoczyna się śmiertelny pojedynek. Piątkowy pokaz „Brutalnego gliny” dopełni słowo wstępne Henryka Lipszyca, wybitnego japonisty, tłumacza, dyplomaty, byłego ambasadora Polski w Japonii.

Inne filmy Takieshiego Kitano, które będą pokazane w ramach przeglądu to „Temperatura wrzenia” (1990, obraz osadzony w tradycji japońskiego kina gangsterskiego, dopełniony specyficznym humorem, co sprawia, że film robi wrażenie nieco surrealistycznego) oraz „Czy wreszcie coś osiągniesz?” (1994, oryginalna komedia, której bohater, młodzieniec uwikłany w skomplikowany układ współpracy z Yakuzą, trafia do szpitala, gdzie odbywają się zaskakujące eksperymenty medyczne).

Reżyser Yasujiro Ozu (1903-1963) uznany został przez krytyków za jednego z „najbardziej japońskich” twórców filmowych, mistrza kina psychologicznego i wnikliwego badacza stosunków rodzinnych (najczęściej cichych konfliktów i dramatów). Warszawska publiczność obejrzy jego „Tokijską opowieść” z 1953 r. W filmie tym poruszony został „temat przepaści dzielącej starą i młodą generację” Japończyków. Główni bohaterowie, dwójka mieszkających na prowincji starych ludzi, wyruszają do Tokio, by odwiedzić swoje dzieci. Spotyka ich rozczarowanie – zapracowani młodzi nie mają czasu, by zająć się rodzicami. Za namową dzieci rodzice jadą do uzdrowiska Atami, jednak nie czują się tam dobrze. Postanawiają wrócić do Tokio. Matka spędza noc u synowej, ojciec upija się. Wizyta u kolejnego dziecka, w Osace, kończy się dla rodziców tragicznie – matka umiera. Ojciec ze stoickim spokojem przyjmuje swój los.

Kon Ichikawa (1915-2008) określany jest z kolei jako „gorzki moralista”, dla którego najważniejszy był człowiek – osamotniony, pełen rozterek, osaczony przez świat współczesny, dręczony brzemieniem przeszłości. Obraz Ichikawy „Harfa birmańska” (1955), nominowany do Oscara, zaliczany do najbardziej znanych filmów antywojennych w historii światowego kina, to piękna, poetycka opowieść o japońskim żołnierzu-harfiście, który – wędrując po Birmie – spełnia ostatnią posługę wobec poległych kolegów.

Masahiro Shinoda (ur. 1931) wyreżyserował m.in. przejmujący dramat kostiumowy „Podwójne samobójstwo”, w którym elementy filmowe połączono z teatralnymi. Film powstał w 1969 r. Reżyser sięgnął po twórczość klasyka XVIII-wiecznej literatury japońskiej, Monzaemona Chikamatsu. Bohaterem „Podwójnego samobójstwa” jest właściciel sklepu papierniczego – ojciec rodziny, zakochany z wzajemnością w pięknej kurtyzanie. Mężczyzna pragnie wykupić kurtyzanę z domu schadzek – do którego dziewczyna została sprzedana jeszcze jako dziecko, jednak okazuje się to niezwykle trudne. Kochankowie postanawiają popełnić samobójstwo.

Shinoda jest w kinie przedstawicielem japońskiej „nowej fali”. Za „ojca japońskiej nowej fali” uważany jest natomiast Nagisa Oshima (ur. 1932), przez wielu krytyków okrzyknięty mianem twórcy skandalizującego. W Warszawie będzie można obejrzeć dwa słynne filmy Oshimy: „Imperium zmysłów” (1976) i nawiązujące do niego „Imperium namiętności” (1978). „Zbuntowany reżyser, występujący przeciwko archaicznej obyczajowości w Japonii, zbulwersował publiczność naturalistycznym i okrutnym erotyzmem w +Imperium zmysłów+, filmie drastycznym zarówno w treści, jak i formie. Film był do tego stopnia skandalizujący erotycznie, że zdejmowano go z ekranów, a twórcom wytaczano procesy sądowe. Pikanterii sprawie dodawał fakt, że filmu nie sposób było łatwo zdyskredytować, jako +dzieła chorej wyobraźni+, ponieważ oparto go na wydarzeniach autentycznych, które rozegrały się w 1936 r. w Japonii” – pisze o „Imperium zmysłów”, w skierowanym do widzów zaproszeniu na przegląd, Grażyna M. Grabowska.

Inni twórcy, których dzieła będą pokazane w Iluzjonie to: Umetsugu Inoue, Yoshishige Yoshida, Susumu Hani, Hiroshi Teshigahara (znakomity film „Kobieta z wydm”, 1964), Toshiro Masuda i Shohei Imamura.

„Bardzo ważnym +aneksem+ do programu przeglądu”, zapowiada Grabowska, staną się projekcje filmów pod wspólnym hasłem „Potwory made in Japan”. Pokazane będą obrazy Ishiro Hondy (np. „Godzilla” z 1954 r., „Inwazja potworów” z 1965 r.), Juna Fukudy („Terror Megagodzilli” z 1974 r., film zrealizowany z prawdziwą wirtuozerią techniczną) i Takao Okawary („Powrót Godzilli”, 1999). „Jakkolwiek widowiska te nie grzeszyły głębią przekazu, potwory japońskiego kina stały się nieodrodną częścią światowej popkultury” – przypomina Grabowska.

Szczegółowe informacje o programie przeglądu i zasadach wstępu na seanse będą dostępne na stronie internetowej www.fn.org.pl. (PAP)

jp/ pj/ ls/

Share

Written by:

3 883 Posts

View All Posts
Follow Me :