Zycie
Maurycy Moszkowski był niemieckim kompozytorem, pianistą i dyrygentem polskiego pochodzenia. Przyszedł na świat 23 sierpnia 1854 roku we Wrocławiu natomiast umarł 4 marca 1925 roku w Paryżu.
W wieku jedenastu lat przeprowadził się w raz z rodzicami do Drezna, gdzie rozpoczął naukę w tamtejszym Konserwatorium Muzycznym. Jednak w Dreźnie mieszkali zaledwie przez cztery lata, po czy w 1869 roku przenieśli się do Berlina. Tam z kolei Moszkowski podjął naukę w Konserwatorium Muzycznym, gdzie studiował grę na fortepianie oraz kompozycję. Później przeniósł się na Neue Akademie der Tonkunst Theodora Kullaka, gdzie już w wieku 17 lat rozpoczął pracę dydaktyczną, a w 1872 roku prowadził już własną klasę fortepianu. Funkcję tę pełnił przez 25 lat.
Już w wieku 19 lat Moszkowski dał swój pierwszy koncert w Berlinie. Pozytywne przyjęcie sprawiło, że występował on wielokrotnie już nie tylko w samym Berlinie, ale również w Wiedniu, w Paryżu, Londynie, a także w Warszawie.
Błyskawiczną karierę przerwały w drugiej połowie 1880 roku problemy ze zdrowiem. Wówczas poświęcił się wyłącznie komponowaniu. Mimo, że chwilowo porzucił grę na pianinie zaczął coraz częściej dyrygować. Jako ciekawostkę można tutaj przytoczyć fakt, że w 1889 roku Maurycy Moszkowski dyrygował koncertem, z którego dochód w całości był przeznaczony na budowę budynku Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Później wielokrotnie występował jako dyrygent przed publicznością zarówno w Warszawie jak również w Wiedniu czy Berlinie.
W 1893 roku Moszkowski został członkiem berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Natomiast w 1897 roku Maurycy Moszkowski przeniósł się do Paryża, gdzie spędził resztę swojego życia. Również w Paryżu został członkiem Akademii Sztuk Pięknych, a w 1903 roku wziął udział w uroczystym odsłonięciu pomnika Richarda Wagnera w Londynie.
Z roku na rok stan zdrowia Maurycego Moszkowskiego był coraz gorszy co zmusiło go do stopniowego ograniczania pracy. Dodatkowo bankructwo, do którego przyczyniła się I wojna światowa (zainwestował duże pieniądze w niemieckie, polskie i rosyjskie obligacje).
Aby pomóc schorowanemu artyście zorganizowano dla niego specjalny koncert w Carnegie Hall w Nowym Jorku (1921). Wzięło w nim udział 15 najwybitniejszych pianistów świata.
Twórczość
Do najważniejszych utworów Maurycego Moszkowskiego zaliczyć należy przede wszystkim kompozycje takie jak: Albumblatt op. 2 na fortepian, 3 Moments musicaux op. 3 na fortepian, Hommage A Schumann op. 5, fantazja na fortepian, Fantaisie Impromptu op. 6 na fortepian, 3 Moments musicaux op. 7 na fortepian, 5 Waltzer op. 8 na fortepian na 4 ręce, 2 Lieder op. 9 na głos i fortepian, słowa W. Sachs, 3 Stücke op. 11 na fortepian na 4 ręce, 5 Spanische Tänze op. 12 na fortepian na 4 ręce, 3 Lieder op. 13 na głos i fortepian, słowa Nikolaus Lenau, Heinrich Heine i J. Wolff, 6 Stücke op. 15 na fortepian (1875), 2 Konzertstücke op. 16 na skrzypce i fortepian, 3 Klavierstücke in Tanzform op. 17 na fortepian, 5 Konzertstücke op. 18 na fortepian, Jeanne d’Arc op. 19, poemat symfoniczny (1876), Album Espagnol op. 21 na fortepian na 4 ręce, 5 Lieder op. 22 na głos i fortepian, słowa Adelbert von Chamisso, Aus aller Herren Ländern op. 23, 6 utworów na fortepian na 4 ręce, Trzy etiudy koncertowe op. 24 na fortepian, Deutsche Reigen op. 25 na fortepian na 4 ręce, 3 Lieder op. 26 na głos i fortepian, słowa C. Wittowsky, 2 Konzertstücke op. 27 na fortepian, 5 Miniatures op. 28 na fortepian, 3 PiEces de concert op. 29 na wiolonczelę i fortepian, Koncert skrzypcowy C-dur op. 30 (1885), 6 Morceaux op. 31 na fortepian, 4 Klavierstücke op. 33 na fortepian na 4 ręce, 3 Morceaux op. 34 na fortepiano, 8 Morceaux caractéristiques op. 36 na fortepian (1886), Caprice espagnol op. 37 na fortepiano, Suita g-moll op. 39 na orkiestrę, Scherzo-Valse op. 40 na fortepiano, 3 Morceaux poétiques op. 42 na fortepian (1886), 2 Morceaux op. 43 na fortepian na 4 ręce, Der Schäfer putzte sich zum Tanz op. 44, scena z Fausta Johanna Wolfganga Goethego na głosy solowe, chór i orkiestrę, 2 Morceaux op. 45 na fortepian, Suita op. 47 na orkiestrę, Dwie etiudy koncertowe op. 48 na fortepian, Boabdil, der letzte Maurenkönig op. 49, opera w 3 aktach według C. Wittowsky’ego (1892), Suita G-dur op. 50 na fortepian (1892), Fackeltanz op. 51 na orkiestrę (1893), Laurin op. 53, balet w 3 aktach według E. Taubert i E. Graeb (1896), 4 Polnische Volkstänze op. 55 na fortepian na 4 ręce, Don Juan und Faust op. 56, 6 utworów na orkiestrę (1896), Frühling op. 57, 5 utworów na fortepian (1896), Tristesses et sourires op. 58 na fortepian (1896), Koncert fortepianowy E-dur op. 59 (1898), Trzy mazurki op. 60 na fortepian (1898), Ecole des doubles-notes op. 64 na fortepian, 3 Neue spanische Tänze op. 65 na fortepian na 4 ręce (1900), Pensées fugitives op. 66 na fortepian, 4 Morceaux op. 68 na fortepian (1902), Walc koncertowy F-dur op. 69 na fortepian (1902), Suita op. 71 na 2 skrzypiec i fortepian, Piętnaście etiud wirtuozowskich „Per aspera ad astra” op. 72 na fortepian (1903), 3 Morceaux op. 73 na fortepian, Kaleidoskop op. 74 na fortepian na 4 ręce (1905), 10 PiEces mignonnes op. 77 na fortepian (1907), Suita op. 79 na orkiestrę, 4 Morceaux op. 82 na skrzypce i fortepian (1909), 6 Morceaux op. 83 na fortepian, Preludio e Fuga op. 85 na orkiestrę smyczkową (1911), 3 Morceaux op. 86 na fortepian, 3 Morceaux op. 87 na fortepian, Wielki walc koncertowy Ges-dur op. 88 na fortepian (1912), Tanzmomente op. 89 na fortepian (1912), 20 Dexterity and Style Études op. 91 na fortepian, 12 Études op. 92 na fortepian na lewą rękę, 6 Morceaux op. 93 na fortepian (1916) oraz Le maître et l’ÉlEve op. 96 na fortepian na 4 ręce (1920).
Marta Kotas 2009.06.21
