„To bardzo mała kolekcja zdjęć uzyskanych z ośmiu szklanych negatywów, ale za to bardzo cenna, bo daje dużo informacji o Lublinie z początku XX wieku” – powiedział Marcin Fedorowicz z Ośrodka Brama Grodzka – Teatr NN.
Na wystawie zaprezentowano współcześnie wykonane powiększenia zdjęć ze szklanych negatywów. Można też obejrzeć same negatywy – szklane płytki o wymiarach 13 na 18 cm – które znajdują się w zbiorach fotograficznych archiwum Ośrodka. Przedstawiają one nieznane, niepublikowane dotychczas zdjęcia Lublina.
Dwa z nich ukazują panoramę miasta z nieistniejącej już wieży ciśnień na dawnym Placu Bernardyńskim (obecnie Plac Wolności). Kolejne dwa pokazują w szerokim planie zabudowę okolic katedry, pałacu biskupiego i seminarium duchownego przy dawnej ul. Zamojskiej (obecnie ul. Prymasa Wyszyńskiego) od strony łąk. Obecnie – tam gdzie była łąka – znajduje się targowisko.
Na kolejnych zdjęciach uwieczniono widoki dwóch kościołów, należących dawniej do zakonów ojców bernardynów i sióstr bernardynek. Jedna fotografia przedstawia wnętrze tzw. zakrystii akustycznej w katedrze lubelskiej.
Nie wiadomo dokładnie, kiedy zrobiono te fotografie, pewne jest tylko, że na początku XX wieku. Przybliżone daty powstania zdjęć można domniemywać na podstawie widocznych na nich różnych szczegółów. Na przykład na jednym ze zdjęć widać m.in. nowy budynek szkoły handlowej Vetterów, który ukończony został w 1907 r., a także szyld w języku rosyjskim nad sklepem w jednej z kamienic.
„Świadczy to o tym, że zdjęcie zostało zrobione przed rokiem 1915. W 1915 r. władze rosyjskie zostały zmuszone do ewakuowania się z Lublina, a do miasta wkroczyły wojska austro–węgierskie. Wtedy zamalowywano rosyjskie napisy” – powiedział Fedorowicz.
Widok remontowanej Wieży Trynitarskiej na innym zdjęciu wskazuje, że powstało ono w 1907 lub 1912 roku, ponieważ właśnie w tych latach miał miejsce remont wieży przed I wojną światową.
Nie wiadomo, kto był autorem zdjęć. „Mógł to być zawodowy fotograf, pracujący w jednym z wielu zakładów fotograficznych, działających w Lublinie na przełomie XIX i XX wieku” – dodał Fedorowicz.
Wystawa niepublikowanych dotąd widoków Lublina jest jednym z wydarzeń w cyklu spotkań pod hasłem „Laterna Magica”, poświęconych fotografii i historii Lublina. W ramach cyklu organizowane są pokazy zasobów archiwalnych Ośrodka Brama Grodzka – Teatr NN oraz spotkania poświęcone lubelskim fotografom i działalności dawnych zakładów fotograficznych.(PAP)
ren/ hes/
