14.06. Warszawa (PAP) – Trzy projekty młodych architektów i studentów wydziału architektury z Gdańska, Krakowa i Zabrza zwyciężyły w konkursie na projekt współczesnego nagrobka dla cmentarzy zabytkowych. Nazwiska zwycięzców ogłoszono w poniedziałek w Warszawie.
"Celem tego konkursu było stworzenie alternatywy dla oferty zakładów kamieniarskich czy domów pogrzebowych, proponujących mało estetyczne wzory nagrobków, czasem agresywne w kształtach i kolorach, które zaczynają niestety dominować na zabytkowych nekropoliach" – tłumaczyła stołeczna konserwator zabytków Ewa Nekanda-Trepka.
W jej opinii, w Europie docenia się rolę zabytkowych nekropolii jako istotnego dziedzictwa kulturowego, w Polsce jednak często ma miejsce proces odwrotny – niszczenia historycznej stylistyki cmentarzy poprzez wprowadzanie nowych, wręcz kiczowatych – w kształcie serc, fal, z obficie złoconym liternictwem – wzorów.
"Ten konkurs ma spowodować, że ludzie nie będą kupować u kamieniarza formy, która nie pasuje do zabytkowej zabudowy cmentarza. Chcemy pokazać, że można zrobić coś, co będzie miało formę współczesną, ale pasującą do zabytkowych nekropolii" – podkreśliła Nekanda-Trepka.
Konkursowe zadanie polegało na zaprojektowaniu nagrobka kosztującego do 8 tys. zł (I kategoria), od 8 tys. do 15 tys. zł (II kategoria) i powyżej 15 tys. zł (III kategoria). Najtańszy nagrobek miał być jednocześnie najprostszy, w formie płyty. W drugiej kategorii zalecano korzystanie z form pionowych (obeliski, kolumny) wykorzystywanych na cmentarzach zabytkowych; w trzeciej, najdroższej kategorii chodziło o zaprojektowanie sarkofagu.
"Zdecydowaliśmy się na kategorie cenowe, bo dla tych, którzy muszą kupić nagrobek, cena jest bardzo ważna przy jego wyborze" – zwróciła uwagę konserwator zabytków.
W kategorii do 8 tys zł zwyciężył projekt nagrobka Dominiki Falkowskiej z Wydziału Architektury i Urbanistyki Politechniki Gdańskiej. Grzegorz Kenig z Zabrza otrzymał nagrodę za projekt w kategorii cenowej do 15 tys. złotych, a Piotr Tumidajski – student architektury na Politechnice Krakowskiej – zwyciężył w kategorii nagrobka kosztującego ponad 15 tys. zł. Laureaci otrzymają po 4 tys. zł. W konkursie przyznano też 15 wyróżnień.
Nagrodzone i wyróżnione prace zostaną zamieszczone w specjalnym katalogu "Wzornik współczesnych nagrobków zalecanych dla zabytkowych cmentarzy".
"Każda zainteresowana osoba będzie mogła kupić za 50 zł projekt nagrobka z katalogu. Jeżeli będzie chciała w nim coś zmienić, będzie musiała pertraktować z osobą, która przygotowała projekt" – zastrzegła Nekanda-Trepka.
Katalog ma pojawić się po wakacjach w administracjach cmentarzy zabytkowych, księgarniach prowadzonych przez kościoły, biurze Stołecznego Konserwatora Zabytków.
Konkurs zorganizowały: Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków Urzędu m.st. Warszawy i Oddział Warszawski Stowarzyszenia Architektów Polskich.(PAP)
agz/ hes/ jra/