12.01. Warszawa (PAP) – Spektaklem „Wassa Żeleznowa” Maksyma Gorkiego zainauguruje w sobotę działalność Och-Teatr, stworzony przez Fundację Krystyny Jandy na Rzecz Kultury. Placówka będzie działała w budynku kina Ochota przy ul. Grójeckiej 65 w Warszawie.
Tytułową rolę w premierowym spektaklu – w reżyserii debiutującego Waldemara Raźniaka, z muzyką skomponowaną przez Zbigniewa Preisnera – zagra Krystyna Janda.
Och-Teatr ma oryginalny układ sceny i widowni. Widownię, liczącą prawie 450 miejsc, podzielono na dwie części – między nimi, w środku, znajduje się scena.
„Kiedy weszliśmy na salę kina Ochota, zobaczyliśmy, że jest ona ogromna i podłużna. Stąd pomysł, by umieścić scenę pośrodku” – tłumaczyła na wtorkowej konferencji prasowej jedna z fundatorek Fundacji Krystyny Jandy na Rzecz Kultury, córka aktorki Maria Seweryn.
„Nie jest to bardzo odkrywcze, ponieważ są takie teatry na całym świecie. Ja grałam parę spektakli w takim ustawieniu. To narzuca inny sposób myślenia o graniu, o inscenizacji. To wyzwanie dla scenografów, aktorów, reżyserów” – dodała.
Maksym Gorki napisał kilka wersji sztuki „Wassa Żeleznowa”, m.in. z 1910 r. i 1935 r. Jednym z głównych tematów utworu są problemy społeczne – pedofilia i przemoc w rodzinie; są one źródłem zła prześladującego dom rodziny Żeleznowów.
Centralną postacią opowieści jest grana przez Krystynę Jandę Wassa – matka kilkorga dzieci i szefowa wielkiego przedsiębiorstwa. Bezpieczeństwo domu, dobrobyt, dzieci i wnuki są dla niej bezcenne, a dobro rodziny zdaje się usprawiedliwiać wszelkie ofiary i zbrodnie. „Dla dziecka niczego nie wstyd! I grzechu w tym nie ma” – mówi Wassa Żeleznowa.
„Myślę, że ta sztuka podejmie bardzo dużo problemów dotyczących zła +rozsiewającego się+ między ludźmi – w takim organizmie, jakim jest rodzina” – ocenił we wtorek Waldemar Raźniak (ur. 1982), dla którego spektakl ten będzie reżyserskim debiutem.
„Zobaczymy, jak ludzie zachowują się w sytuacjach kryzysowych, kiedy rodzina dotykana jest bardzo mocno różnymi procesami zewnętrznymi, nad którymi nie ma żadnej kontroli” – mówił Raźniak. W sztuce „bardzo jednoznacznie przedstawiony jest świat męski, który ulega degeneracji i negatywnie wpływa na rzeczywistość w domu” – dodał.
Jak powiedział reżyser, tytułowa rola w tym spektaklu była marzeniem Krystyny Jandy. Sama aktorka tak opowiadała o niej na konferencji: „To historia o kobiecie, która jest przede wszystkim matką. (…) Urodziła dziewięcioro dzieci, zostało jej troje. Te dzieci są ułomne, chore – nie z jej powodu. Wassa była zawsze bita. Ojciec dzieci był alkoholikiem. Dodatkowo spadł na Wassę obowiązek prowadzenia wielkiego przedsiębiorstwa żeglugowego”.
Najważniejsze jednak jest dla Wassy macierzyństwo, bohaterka „jest w stanie poświęcić absolutnie wszystko – i przedsiębiorstwo i własne życie – po to, by uratować rodzinę” – podkreśliła Janda.
Oprócz Jandy, w obsadzie „Wassy Żeleznowej” są m.in.: Szymon Kuśmider, Dorota Landowska, Joanna Kulig, Bożena Stachura oraz Jerzy Trela – który gra Żeleznowa.
„Żeleznow to po prostu zły człowiek. Degenerat. Człowiek, który jest jaskrawym przykładem rozkładu rodziny, który właściwie prowokuje los do tego, żeby ta rodzina była ułomna, krzywdzona; żeby się wszystko nie udawało” – powiedział Trela o swojej postaci.
Zdaniem twórców Och-Teatru, fabuła „Wassy…” – odarta z kontekstu politycznego czasów, w których rozgrywa się sztuka – wydaje się być zaskakująco aktualna pod względem relacji psychologicznych w rodzinie.
Janda zaznaczyła, że scena Och-Teatru „to nie będzie teatr tylko przyjemny”. „Mamy zamiar robić rzeczy, które – jak myślę – będą bulwersujące od strony i tematu, i sposobu opowiadania” – zapowiedziała aktorka. „Jest dużo literatury teatralnej, która okazuje się być bardzo współczesna, tematy wracają” – oceniła.
W specjalnym materiale przygotowanym w związku z inauguracją działalności nowej warszawskiej sceny, twórcy Och-Teatru zadeklarowali: „Mamy nadzieję, że będzie to teatr jeszcze bardziej +aktualny+ i +żywy+ niż Polonia. (…) Teatrowi Polonia zostawimy klasykę i sztuki tradycyjne, tak to nazwijmy, czy interpretacje tradycyjne. W Och-Teatrze mamy zamiar opowiadać, dialogować, śmiać się i krzyczeć w sposób bardziej odważny. Mamy nadzieję, że będzie to scena bardziej aktualna poprzez tematy tu poruszane i sposób ich interpretowania. Tematy i sprawy gorące, teksty kontrowersyjne, teksty społecznie zaangażowane, czy klasykę inaczej zobaczoną”.
Do Och-Teatru przejdzie na stałe kilka tytułów z Polonii, wśród nich: „Ucho, gardło, nóż”, „Darkroom”, „Kobiety w sytuacji krytycznej”, „Miss HIV”.
Repertuar nowej sceny zostanie zamieszczony m.in. na stronie internetowej: www.och-teatr.com.pl . Bilety na spektakle można kupować m.in. w kasach Och-Teatru i Teatru Polonia oraz w salonach sieci Empik.
Oprócz wystawień teatralnych, w Och-Teatrze organizowane będą inne artystyczne wydarzenia, w tym koncerty. W lutym przy Grójeckiej wystąpią m.in.: Urszula Dudziak (14 lutego), Edyta Jungowska (16 lutego), Kasia Nosowska (18 lutego), Maria Peszek (19 lutego) i Justyna Steczkowska (20 lutego).
Partnerem Och-Teatru jest Instytucja Filmowa Max-Film, która wydzierżawiła twórcom Och-Teatru budynek kina Ochota na 20 lat.
Gmach wzniesiono w latach 1948-49. Jego forma architektoniczna przetrwała do dziś, jednak budynek wymagał prac remontowych. Adaptując go na teatr, wymieniono m.in. dach i okna – poinformowała Maria Seweryn.(PAP)
jp/ abe/ jbr/