24.5.Warszawa (PAP) – W Krakowie, Gdańsku i Warszawie, ale także poza granicami naszego kraju – m.in. w Berlinie i Nowym Jorku, obchodzona będzie 20. rocznica odzyskania wolności i upadku komunizmu w Europie Środkowej. Program obchodów rocznicy wyborów 4 czerwca przedstawił w niedzielę minister kultury, Bogdan Zdrojewski.
„Jesteśmy gotowi” – powiedział na konferencji prasowej w niedzielę o przygotowaniach obchodów 4 czerwca, ale także 1 września, minister kultury Bogdan Zdrojewski. W jego opinii, program rocznicowych obchodów – w jednym i drugim wypadku – ma kilka funkcji do spełnienia.
„Obie rocznice skłaniają nas po pierwsze do refleksji, koniecznych podziękowań dla głównych bohaterów, jak i również do celów edukacyjnych” – ocenił Zdrojewski. Odnosząc się do obchodów 20. rocznicy odzyskania niepodległości i upadku komunizmu, która będzie obchodzona 4 czerwca powiedział: „bardzo mi zależało, aby w tych uroczystościach uczestniczyli wszyscy, którzy chcą, aby było jednak w tym dniu więcej zgody niż sporów, więcej pogody i radości niż jakichkolwiek zmartwień”.
W ramach obchodów 4 czerwca w Krakowie, na Wawelu, zaplanowano m.in. spotkanie przywódców państw na zaproszenie premiera Polski Donalda Tuska. Zdrojewski poinformował, że do tej pory swój udział w krakowskim spotkaniu potwierdzili przywódcy sześciu krajów: Czech, Rumunii, Niemiec, Węgier, Litwy i Ukrainy.
„Z przywódcami państw zawsze jest mały kłopot: w ostatniej chwili coś się może zmienić na korzyść lub na niekorzyść. Do chwili obecnej otrzymaliśmy potwierdzenie od sześciu przywódców państw. Swoją obecność potwierdzili: premier Republiki Czeskiej, premier Rumunii, kanclerz Niemiec, premier Republiki Węgierskiej, premier Republiki Litewskiej, będzie też premier Ukrainy – Julia Tymoszenko” – zapowiedział Zdrojewski. Jak dodał – na pewno nie przyjedzie do Krakowa premier Bułgarii. „W przypadku trzech przywódców czekamy i będziemy czekać do ostatniej chwili” – dodał Zdrojewski, nie ujawnił jednak, o których przywódców chodzi.
„Pierwszego dnia, 3 czerwca, przywódcy państw spotkają się, pojadą m.in. do Wieliczki, wrócą i wezmą udział w oficjalnym spotkaniu. Na następny dzień zaplanowano spotkanie na Wawelu, uruchomiony zostanie dzwon Zygmunta, będzie także przyjęcie wspólnego tekstu, krótkie wystąpienia – przemówi także ks. kardynał Stanisław Dziwisz; potem odbędzie się wspólny obiad i podsumowanie, po którym premier Donald Tusk i Lech Wałęsa polecą do Gdańska” – mówił Zdrojewski. Potwierdził także, że prezydent Lech Kaczyński weźmie udział tylko w uroczystościach w Gdańsku.
W Gdańsku zaplanowano m.in. międzynarodową konferencję „Solidarność i upadek komunizmu – część gdańska”, ukazującą rolę i znaczenie Polski w przemianach 1989 roku w Europie. Jako wydarzenie zapowiadany jest wieczorny koncert 4 czerwca pt. „Zaczęło się w Polsce”, na terenie Stoczni Gdańskiej. Na gdańskiej scenie wystąpią m.in. zespół Scorpions i australijska wokalistka Kylie Minogue, która po raz pierwszy będzie gościć w Polsce. Występ gwiazd międzynarodowych uzupełnią występy gwiazd rodzimych, w tym Kory, Tomka Lipińskiego i grupy TILT, Lombardu i zespołu Kombii.
Rocznicowe obchody 20. rocznicy wyborów 4 czerwca odbędą się także w Warszawie, pod hasłem „Wyłącz system” i skoncentrowane będą na Krakowskim Przedmieściu – między pomnikiem Kopernika a Skwerem Hoovera. Inne polskie miasta, które włączą się w uczczenie tej rocznicy to m.in. Katowice, Jelenia Góra, Kielce, Bytom, Wrocław i Jastrzębie.
Obecny podczas niedzielnej konferencji sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik zwrócił uwagę, że rocznicowe obchody odbędą się także poza granicami Polski. „Będzie to w sumie kilkadziesiąt imprez organizowanych praktycznie na całym świecie – bo także w Australii i Ameryce (…) To imprezy przygotowane głównie przez placówki dyplomatyczne, ambasady i konsulaty, ale także przez instytuty kultury i środowiska polskie (…). Z informacji, które posiadamy wynika, że w sposób należyty zaprezentowany zostanie wkład polski w obalenie komunizmu” – ocenił.
W niebanalny sposób w obchody włączy się artysta Paweł Althamer, autor projektu „Wspólna sprawa”. 160 mieszkańców warszawskiego Bródna w złotych kombinezonach kosmitów poleci złotym samolotem do Brukseli, by tam pokazać „jak się cieszyć wolnością”. W Nowym Jorku organizowany będzie projekt Piotra Uklańskiego, który będzie polegał na świątecznym opakowaniu budynku konsulatu generalnego RP w Nowym Jorku. W Londynie odbędzie się przegląd filmów związanych z historią Polski, pokazane zostaną m.in. filmy Andrzeja Wajdy „Człowiek z marmuru” i „Człowiek z żelaza”. Wiele wydarzeń zaplanowano także w Pradze, Madrycie i Bukareszcie.
Dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności, które współorganizuje obchody, o. Maciej Zięba dodał, że w najbliższy wtorek, z marszałkiem Sejmu Bogdanem Komorowskim, poleci do Berlina, aby tam – w gmachu głównym Bundestagu – otworzyć wystawę „o polskiej drodze do wolności”. Potrwa ona do 17 czerwca. Tego samego dnia (17 czerwca) przed Bundestagiem odsłonięty zostanie pomnik „Solidarności”. „Kawałek muru stoczniowego, dosyć duży, będzie stał od 17 czerwca przed Bundestagiem” – wyjaśnił o. Zięba. „Nie wiemy tylko czy to ten fragment muru, przez który przeskakiwał Wałęsa”- żartował Zdrojewski.
Obchody 20 rocznicy odzyskania wolności i upadku komunizmu organizowane są przez resort kultury, Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Narodowe Centrum Kultury oraz Europejskie Centrum Solidarności. Wszelkie szczegóły dotyczące rocznicy wyborów 4 czerwca oraz 1 września dostępne są na stronie www.3989.pl. (PAP)
