Dżem

Dżem

Jest to jeden z najważniejszych polskich zespołów w historii muzyki rockowo – bluesowej.
Sama nazwa pochodzi od słowa jam, czyli wspólnego grania, improwizowania na wyznaczony wcześniej temat, popularny przede wszystkim wśród zespołów grających jam rock (The Band, Grateful Dead). Natomiast polski zapis: Dżem pojawił się przypadkiem i był wynikiem błędu organizatorki jednego z koncertów z 1974 roku.
Zespół założyli bracia Adam i Beno Otręba razem z Pawłem Bergerem i Aleksandrem Wojtasikiem w Tychach. Pod koniec roku dołączył do nich również Ryszard Riedel. Do roku 1980 zespół był bardziej formacją amatorską, koncerty grywali bardzo nieregularnie. Jednak kiedy w 1980 roku otrzymali pierwszą nagrodę na Przeglądzie Amatorskich Zespołów Muzycznych w Tychach i wystąpili na Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie zaczęli grać na poważnie.
Wtedy to też wyklarował się skład Dżemu: Ryszard Riedel, Leszek Faliński, Tadeusz Faliński, Adam Otręba i Jerzy Styczyński.
Od tego momentu zespół koncertował zarówno w Polsce jak i za granicą. Ich międzynarodowy debiut miał miejsce w Berlinie. Później wyjechali również na kilka koncertów do Szwajcarii i do NRD. W tym czasie ukazał się również pierwszy longplay „Cegła”.
Poza koncertami za granicą Dżem występował na licznych polskich festiwalach, w tym m.in. „Rawa Blues Festival”, „Blues Top” w Sopocie, brodnicki Muzyczny Camping, Festiwal w Jarocinie czy gdański „Rock dla Pokoju”, a także dwa koncerty w teatrze STU w Krakowie.
Kiedy w marcu 1986 wydano album „Zemsta” również licznie koncertowali i brali udział w wielu festiwalach. Rok później Dżem odbył wielką trasę koncertową „Blues/Rock Top ‘86”, w której towarzyszyli im również muzycy nagrodzeni w ankiecie „Jazz Forum”: Monika Adamowska, Tadeusz Nalepa i Ireneusz Dudek.
Rok 1987 to kolejne koncerty w Polsce i za granicą, festiwale i kolejny longplay tzw. przeboje całkiem live. Podczas koncertów w Leningradzie z zespołem nie występował Rysiek Riedel, którego usunięto za niesubordynację. Z zespołem grała wówczas również Martyna Jakubowicz.
Riedel nie wziął również udział w programie „Dżem i przyjaciele”, a w trasie koncertowej po Kazachstanie po raz kolejny Dżemowi towarzyszyła Martyna Jakubowicz.
Zespół w pełnym składzie zagrał dopiero w 1989 roku podczas koncertu urodzinowego w katowickim Spodku. W tym samym czasie wydano dwa albumy: „Najemnik” oraz „The Best Plays On…”, który był odpowiedzią na liczne nieobecności Riedla na koncertach.
1 stycznia 1991 roku członkowie zespołu wraz z managerem Leszkiem Martinkiem założyli Spółkę Cywilną „Dżem”, a ich pierwszym wydawnictwem był album „Detox”.
Rok 1992 to przede wszystkim nagrywanie płyty Sławomira Wierzcholskiego „Ciśnienie”, a także udział w „Dżem Session” w katowickim Spodku.
Rok później grupa wydaje teledysk „Autsajder”, by w październiku wydać płytę pod tym samym tytułem. Krążek wydany w roku 1993 to ostatnia płyta, w której nagraniu brał udział Riedel. Wtedy to jego problemy z narkotykami stały się na tyle poważne, że przestał zajmować się pracą. Ostatnim koncertem z udziałem Ryśka był występ w Krakowie 16 marca 1994 roku. Dwa miesiące później Rysiek został tymczasowo usunięty z Dżemu jednak nie doczekał powrotu. Zmarł 30 lipca 1994 roku z powodu niewydolności serca.
W roku 1995 do zespołu dołączył Jacek Dewódzki, który został nowym wokalistą Dżemu. Grał z nimi nieprzerwanie do 2001 roku kiedy to zastąpił go Maciej Balcer.
27 stycznia 2005 roku na skutek wypadku samochodowego na trasie A4 zginął Paweł Berger. W wyniku tego wypadku i śmierci Beregra zespół zawiesił swoją działalność na kilka miesięcy. Po rekonwalescencji Benedykta Otręby i zatrudnieniu nowego klawiszowca Janusza Borzuckiego zespół wznowił swoją działalność muzyczną koncertem w Stalowej Woli 2 maja 2005 roku.
Obecnie grupa w dalszym ciągu nagrywa i koncertuje.

Dyskografia Dżemu to kilkanaście doskonałych albumów studyjnych: „Cegła” (1985), „Zemsta nietoperzy” (1987), „Numero Uno” (1988 z Tadeuszem Nalepą), „Najemnik” (1989), „The Band Plays On…” (1989, instrumentalna), „Dżem Session 1” (1990), „Detox” (1991), „Ciśnienie” (1993 jako Sławek Wierzcholski + Dżem), „14 urodziny” (1993), „Autsajder” (1993), „Akustycznie” (1994), „Akustycznie – suplement” (1994), „Kilka zdartych płyt” (1995), „Pod wiatr” (1997), „Być albo mieć” (2000), „2004” (2004). Ukazało się również kilka albumów koncertowych: „Dzień, w którym pękło niebo” (1985), „Absolutely Live” (1986), „Lunatycy – czyli tzw. przeboje całkiem Live” (1988), „Wehikuł czasu – Spodek ’92” (1993), „List do R. na 12 głosów” (1995), „Dżem w operze cz. 1 i 2” (1998 (1), 1999 (2)), „Pamięci Pawła Bergera” (2007) oraz pięć kompilacji: „Urodziny” (1989), „The Singles” (1992), „Złoty Paw” (2004), „Dżem – przebojowa kolekcja DZIENNIKA vol. 1 i 2” (2007). Dodatkowo na dyskografię składają się ścieżki dźwiękowe do filmów: „To ja, złodziej (2000) i „Skazany na Bluesa” (2005), a także wideografie: „Dżem” (1994, dokument), „Sen o Victorii” (1994 dokument), „Dżem w Operze”(1999, koncert VHS), „Przystanek Woodstock 2003 (2004,koncert DVD), „Przystanek Woodstock 2004” (2005, koncert DVD), „Sie macie ludzie” (2004, nieautoryzowany dokument), „Skazany na Bluesa” (2005, fragmenty filmu i koncertów dołączone do muzyki z filmu „Skazany na Bluesa”), „Skazany na Bluesa” (2006, film fabularny), „Przystanek Woodstock 2003 i 2004” (wydanie kolekcjonerskie)

Marta Kotas 2008.12.27

Share

Written by:

3 883 Posts

View All Posts
Follow Me :