Życie
Cyprian Bazylik lub inaczej Cyprian z Sieradza był zarówno muzykiem jak i pisarzem, kompozytorem i drukarzem.
Nie znamy jego dokładnej daty urodzenia, wiadomo tylko, że urodził się ok. 1535 roku w Sieradzu, a zmarł ok. 1600. Ożenił się prawdopodobnie z córką Stanisława Lerma – krakowską mieszczanką. Razem zamieszkali w Brześciu Litewskim.
Kunsztu muzycznego uczył się na Uniwersytecie Krakowskim, gdzie studiował w latach 1550-51. Mimo, że pochodził z rodziny mieszczańskiej to w sześć lat po ukończeniu studiów został nobilitowany oraz przyjęto go do herbu rycerza Jakuba Heraklidesa Basilicusa. Z racji tego przez pewien czas przebywał na dworze Zygmunta Augusta. Do końca nie wiadomo jednak jaką funkcję tam pełnił. Na pewno był dworzaninem, a niektóre źródła donoszą, że mógł on nawet pełnić funkcję sekretarza.
Trzeba tutaj jeszcze dodać, że Cyprian Bazylik był zagorzałym kalwinistą co wyjaśnia jego pobyt na dworze Mikołaja Radziwiłła ( Czarnego) od 1558, który to był głową kalwinistów z Litwy (Wilno). Tuż po przybyciu na dwór pracował w kapeli dworskiej, a później był zarówno kancelistą jak i tłumaczeń publikacji kalwińskich.
W latach 1564 – 70, kiedy to osiedlił się w Brześciu Litewskim prowadził drukarnię.
Natomiast w roku 1576 otrzymał od Stefana Batorego ziemię w Mszczonowie, a w 1582 roku otrzymał na Podlasiu w dożywotnie zarządzanie wójtostwo w Mielniku. W tym czasie zajmował się również tłumaczeniami. Był również dworzaninem u wojewody sieradzkiego Olbrachta Łaskiego.
Twórczość
Pieśń ranną, gdy słońce wschodzi, do słów Szymona Zacjusza, Drugą rano wstawszy, Pożegnanie krześcijańskie „Pożegnaj nas ojcze”, Benedictio mensae „Apposita”, Dobrotliwość Pańska „Mądrość ojca wszechmocnego”, Nabożna piosnka „Jezu Kryste Boże Wieczny”, Oratio Dominica to jest Modlitwa Pańska „Ojcze nasz”, Pieśń nowa krześcijańska „Iż to już nie jest tajno każdemu”, Pieśń nowa, w której jest dziękowanie Panu Bogu wszechmogącemu, że malutkim a prostaczkom raczył objawić tajemnicę królestwa swego. „Z ochotnym sercem”, Pieśń o niebezpieczeństwie żywota człowieczego „Wspominając początek żywota naszego”, Zbawienie nędznego narodu ludzkiego, Psalm XXXVI: Zaniechaj towarzystwa z ludźmi złościwemi 4-głosowy, Psalm LXX: W Tobie, Panie nadzieję mam, Psalm LXXIX: Panie Boże wszechmogący toć srogą moc wzięli, Psalm CXXVII: Wszytcy są błogosławieni, Psalm CXXIX: Z głębokości grzechów moich, Pieśń z Ewanjelijej wyjęta, Piosnka bardzo piękna o narodzeniu pańskim z Pisma Świętego krótko zebrana „Pan Bóg wszechmogący”.
Poza twórczością muzyczną Cyprian Bazylik zajmował się również poezją i tłumaczeniami. I tak jeśli chodzi o poezję do najważniejszych jego dzieł zaliczyć można teksty do psalmów, a także poezji okolicznościowych. Natomiast jeśli chodzi o tłumaczenia, a jego najistotniejszym dziełem było przełożenie z łaciny na język polski dzieła „De Republica Emendanda” autorstwa Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Zostało ono wydane w 1577 roku, a nosiło tytuł „O naprawie Rzeczypospolitej”. Dodatkowo przetłumaczył także „Kronikę” autorstwa Andrzeja Krymera , a także „Historię o srogim prześladowaniu kościoła bożego”.
Marta Kotas 2009.06.17
