XY Anka Mierzejewska jest artystką, której twórczość łączy przenikliwe diagnozowanie współczesnej kultury, z doskonałością warsztatową. Sztuka jako absolut i człowiek ze swoimi konfliktami wewnętrznym są w centrum jej uwagi. Wyróżnia ją żywiołowy, ekspresyjny styl, energiczny, zdecydowany gest, zacieranie granic między figuracją a abstrakcją, wielkie formaty, czysty, mocy kolor / często prosto z tuby/, dążenie do redukcji i minimalizmu, operowanie absurdem i humorem. Jest znana z tego, że tworzy cyklami, które dotyczą za każdym razem jednej, konkretnej idei. Każdy cykl ma swoją, osobną formę, a jednocześnie łączy je wspólny, wyrafinowany, własny język malarski.
XY uważa, że jest badaczem, a pracownię traktuje jak laboratorium, w którym dochodzi do nowych odkryć. Mówi, że jest „śmiertelnie poważnym dzieckiem, taplającym się w farbach”. Wskazuje to na świadomość odpowiedzialności, jaka spoczywa na artyście, a jednocześnie na zdawanie sobie sprawy, że zabawa jest esencją sztuki. Brudzenie się, upadanie i wstawanie, oddawanie się ślepej intuicji, wolnej od wszelkiego strachu, jest konieczną częścią procesu twórczego, jeśli artysta jest wierny sobie w dochodzeniu do prawdy.
XY twierdzi, że w sztuce najważniejsza jest odwaga. Artysta ma tylko jedno zadanie; ciągłe stawianie siebie w sytuacjach niewygodnych, ekstremalnych i reagowania na nie. Artysta sprawdza wszystkie opcje, które się przed nim pojawiają, robi miliony eksperymentów, z pasją szuka, aż pojawi się ścieżka, którą warto eksplorować. Kiedy temat się wyczerpuje podąża za następnym, szukając dla niego nowej, własnej formy, dlatego każdy cykl prac jest osoby, mimo, że widać wspólny charakter całej twórczości.
XY wypowiada się w malarstwie, rysunku i fotografii. Puste płaszczyzny płasko położonego koloru zestawia z ekspresyjnym rysunkiem postaci. Świadomie zostawia widoczne zacieki spływającej farby, szkicowe notatki sprayem i fragmenty podobrazia, żeby doceniać i celebrować prawdę o intuicyjnym charakterze procesu malowania.
W centrum uwagi XY jest psychologiczna warstwa życia człowieka. XY stawia pytania o świadomość własnej tożsamości, samotność i delikatną nić komunikacji między ludźmi. Równolegle wiodącym tematem w jej pracy jest postać artysty we współczesnym świecie.
Na pierwszy rzut oka, wydaje nam się, że artystka maluje różne tematy i nie widzimy w tym wspólnego sensu. Tymczasem, wszystkie są ze sobą spójne. Cykl „Playground” stawia nam pytanie o to jak znaleźć sens w cierpieniu, bezradności. W cyklu „Dwie kobiety robią dwa razy więcej hałasu niż jedna” zastanawia się nad mechaniką ludzkiej izolacji i potrzebie bycia zrozumianym. W cyklu „Jak zrobić nazwisko” odkrywa przed nami mechanizmy działania rynku sztuki, który nie daje nam pewności, że zależy mu na sztuce i dobru artysty. W cyklu „Chcecie kwiaty macie kwiaty” bawi się z oczekiwaniami odbiorcy, ujawniając, że umiemy zaakceptować sztukę współczesną, jeśli wyjdziemy ze strefy komfortu i otworzymy się na nowe. Cykl „ NO, BECAUSE I SAID SO” z humorem pokazuje jak nieograniczoną, wielowymiarową wartość ma nasza relacja ze sztuką, jeśli tylko nie ograniczymy sami siebie i nie sprowadzimy jej do dekoracji. Cykl „Pomidor” eksploruje przekonanie o doskonałości sztuki.
Sens odsłania się, kiedy zajrzymy wgłęb siebie i pozwolimy sobie poczuć, jak te prace nas zmieniają. Wtedy okazuje się, że XY także od nas oczekuje odwagi, wglądu w nasze wnętrze. Wtedy zaczyna się nasza relacja ze sztuką. Odkrywamy samych siebie i widzimy nasze życie w nowym świetle. To jest podróż, w najbardziej ważne dla nas miejsce, nasze wnętrze, dlatego jest tak satysfakcjonująca, ważna, prawdziwa.
Twórczość XY udowadnia, że nawet teraz, kiedy język foto medialny zawładnął kulturą, malarstwo akrylowe na płótnie może być znaczącą sztuką.
XY Anka Mierzejewska obroniła dyplom na wydziale Malarstwa i Rzeźby na ASP we Wrocławiu w 1998 r. Wcześniej studiowała w College of St. Catherine, MN 1991/92.
Od 2006 r jest współzałożycielką i członkinią, wraz z Małgorzatą ET BER Warlikowską, artystycznej grupy STARY BANAN, która posługując się humorem i ironią bada relację artysta – społeczeństwo.
Jej twórczość została doceniona przez Ministra Kultury i Sztuki, z którego funduszy otrzymała stypendium na stworzenie czterech projektów w 2007r..
XY zrealizowała kilkadziesiąt wystaw indywidulanych i zbiorowych. W tym brała udział w prestiżowych wystawach takich jak „Obraz roku” w Muzeum Narodowym w Warszawie, „Bielska Jesień” w Bielsku Białej oraz „Malarstwo Polskie XXI w.” w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Praca tam wystawiona została zakupiona do zbiorów i znajduje się w kolekcji Zachęty.
