Zespół IRA powstał w połowie listopada 1987 roku w Radomiu i został założony przez Kubę Płucisza.
Sama nazwa grupy IRA oznacza tyle co gniew i o takim charakterze głównie utwory grupa nagrywała. Ich nietypowe i specyficznie brzmienie na stałe wpisało się w historię polskiego rocka. Dodatkowo jeśli chodzi o nazwę Płuciszowi zależało również na tym, by nazwa była krótka i składała się z trzech liter (fascynacja grupą TSA).
Nazwa IRA była jeszcze często kojarzona z Irlandzką Armią Republikańską (czyli IRA) jednak to skojarzenie było bardzo niewłaściwe i czasem przysparzał grupie wielu problemów.
Warto tutaj zaznaczyć, że od momentu pojawienia się na polskiej scenie muzycznej IRA cieszy się ogromną popularnością. Jest jednym z najbardziej dochodowych i popularnych zespołów.
Jak już zostało powiedziane wcześniej zespół powstał w 1987 roku w radomskim klubie mewa, a Artura Gadowskiego wypatrzono na „Przeglądzie Kapel Rockowych”. Postanowiono do Radomia zaprosić zespół, w którym grał Gadowski, czyli Landrynki. Kiedy pojawili się na koncercie Płucisz zaproponował Gadowskiemu współpracę.
I tak pierwszy skład IRA to: Artur Gadowski (śpiew, gitara), Kuba Płucisz (gitara), Dariusz Grudzień (gitara basowa), Grzegorz Wawrzeńczuk (instrumenty klawiszowe) oraz perkusista Wojciech Owczarek.
Okazało się, że najważniejszym momentem dla IRY był przede wszystkim występ podczas Ogólnopolskiego Młodzieżowego Przeglądu Piosenki, gdzie zauważył ich Kuba Wojewódzki, który w tamtym czasie pracował dla III Programy Polskiego Radia. To właśnie dla III Programu IRA nagrała swoje pierwsze utwory.
Pierwsza płyta zespołu była nagrywana w atmosferze stresu i ciągłego napięcia wywołane głównie przez brak pieniędzy. Zespół IRA bowiem chciał, aby nad realizacją nagrać pracował Jarosław Regulski jednak przez to, że nie było na to wystarczającej ilości środków grupa zrezygnowała ze swoich diet i przeznaczyła na wynagrodzenie Regulskiego wszystkie swoje oszczędności. Pozwoliło to na 10 sesji nagraniowych, a nagrywanie płyty trwało ok. tygodnia.
Jednak muzycy nie było zadowoleni z efektów końcowych. Płyta przeszła bez echa.
Rok 1990 to dla zespołu pierwszy teledysk „Wszystko mogę mieć”, a utwór był wykonywany również po angielsku. Na początku maja 1990 roku IRA wyruszyła na trasę koncertową po były ZSRR. Dodatkowo w tym roku, grupa ponownie za zaoszczędzone pieniądze wynajęła studio S-4, gdzie po raz kolejny nagrali materiał do następnej płyty. Przy realizacji materiałów do tej płyty pomaga Leszek Kamiński, a nagrania trwały niecały miesiąc.
Premiera płyty „Mój dom” miała miejsce w połowie czerwca 1991 roku i został wydany przez radomską firmę Kontakt. Krążek okazał się strzałem w dziesiątkę, a IRA zamknęła rok z ponad setką koncertów na swoim koncie.
W roku 1993 zespół IRA rozpoczyna prace nad nowym albumem. I tak w ciągu kolejnego miesiąca nagrywana jest płyta „1993 rok”.
Mimo licznych sukcesów i świetnego wizerunku muzycznego grupa w połowie lat 90. IRA zaczęła eksperymentować ze swoim wizerunkiem i postawiła na radykalne zmiany. I tak płyta „Znamię” wydana w 1994 roku to już brzmienia mocniejsze prawie thrash metalowe. Jednak nie spodobało się to fanom, a to z kolei automatycznie odbiło się na ilościach koncertów.
Rok 1995 to kolejna płyta – „Ogrody”, która już była wydana w dawnych brzmieniach jednak nie przypadła ona do gustu ani fanom grupy ani samej grupie co sprawiło, że na początku września 1996 roku grupę opuścił Kuba Płucisz, czyli założyciel IRA. W kilka miesięcy później IRA zawiesiła swoją działalność.
Po zawieszeniu działalności Artur Gadowski i inni członkowie zespołu rozpoczęli solową karierę.
Grupa reaktywowała się w sierpniu 2001 roku kiedy to następuje „Amerykański come back IRY”, a Sujka, Owczarek i Gadowski (czyli prawie połowa zespołu) ćwiczy stary repertuar IRY. Grupa zaczęła koncerty w Stanach Zjednoczonych.
Kiedy artyści wrócili do polski również ruszyli w trasę „Wracamy!”.
Grupa w dalszym ciągu wydaje nowe single i płyty stale koncertując. Poniekąd bazuje na swojej przeszłości i pewnym przyzwyczajeniu fanów choć grupa w dalszym ciągu powraca do swojego starego brzmienia. Jednak obecnie często zarzuca się jej komercjalizację.
Nagrody
Do najważniejszych nagród i wyróżnień przyznanych grupie warto tutaj wymienić przede wszystkim: Wyróżnienie podczas występu na „OMPP” w Łodzi (1988), Wyróżnienie „CCCP” na Festiwal „POK W MUP” w Jarosławiu (1988), Laureat „złotej dziesiątki” podczas OMPP we Wrocławiu (1988), Wyróżnienie za utwór Zostań tu podczas występu na Festiwalu w Opolu (1988), Główna nagroda podczas występu na „Prezentacja-Estrada 88”. Odebranie nagrody z rąk prof. A.Bardiniego (1988), Podsumowanie plebiscytu „Brum-TOP”. IRA znalazła się w trójce najlepszych kapel (1992), Złota oraz platynowa płyta za album Mój dom (1992), „Srebrna płyta” i zajęcie 2 miejsca w plebiscycie „OTTO 92” (1993), Złota płyta za album 1993 rok (1993), W podsumowaniu plebiscytu zorganizowanego przez magazyn Gitara i bas płyta 1993 rok zajęła drugie miejsce w kategorii „Najlepsza płyta gitarowa – Rock” (1993), Złote płyty za albumy IRA Live oraz Znamię (1994), W podsumowaniu plebiscytu zorganizowanego przez magazyn Gitara i bas płyta Znamię zajęła czwarte miejsce w kategorii „Najlepsza płyta gitarowa – Rock” (1994), Nominacja do nagrody Fryderyki 2002 w kategorii Album Roku – Rock za płytę Tu i Teraz (2002), Nominacja do nagrody „Polskie Internetowe Nagrody Muzyczne 2002” w kategorii „Płyta roku”, „Przebój”, „Wokalista”, „Zespół” (2002), Nominacja do nagrody Fryderyki 2004 w kategorii Album Roku – Rock za płytę Ogień (2004), Teledysk do utworu Parę chwil nominowany do najlepszej 10 teledysków 2005 roku przez portal Interia.pl (2005), Album Londyn 08:15 zajął 10 miejsce w kategorii „Płyta Roku” w zestawieniu miesięcznika Teraz Rock (2007) oraz Nominacja do nagrody Superjedynki 2008 w kategoriach: „Zespół roku”, „Przebój roku” oraz „Płyta roku” (2008).
Twórczość
Grupa IRA wydała albumy studyjne: IRA – (Pronit 1989), Mój dom – (Kontakt 1991), 1993 rok – (TOP Music 1993), Znamię – (TOP Music 1994), Ogrody – (Zic-Zac Music Poland 1995), Tu i Teraz – (BMG Poland 2002), Ogień – (BMG Poland 2004), Londyn 08:15 – (Ql Music 2007), a także albumy koncertowe: IRA Live – (Akar 1993), Live 15-lecie – (BMG Poland 2004) oraz single: 1993: – „Wiara”, 1994: – „Znamię”, 1994: – „Nie wierzę”, 1995: – „Światło we mgle”, 1995: – „Jeden”, 2002: – „Mocny”, 2002: – „Bez Ciebie znikam”, 2003: – „Supertajna lista pytań”, 2004: – „Ikar”, 2004: – „Nie ma niepotrzebnych”, 2004: – „Venus”, 2005: – „Parę chwil”, 2007: – „Trochę wolniej”, 2007: – „Londyn 08:15”, 2009: – „Dobry czas”, 2009: – „To co na zawsze”. Grupa wydała również kilka płyt DVD i filmów: IRA przy granicy – (Jerzy Grabowski „Grabfilm” 1996), Live 15-lecie – (BMG Poland 2004).
Dodatkowo Artur Gadowski wydał solowe krążki: Artur Gadowski – (Zic-Zac/BMG 1998) oraz G.A.D. – (Zic-Zac/BMG 2000).
Wydano również kilka reedycji: IRA – (TOP Music 1992), Znamię – (Starling S.A. 1995), IRA Live – (Akar 1995), Mój dom – (Andromeda 2002), 1993 rok – (Andromeda 2002) oraz Znamię – (Andromeda 2002).
Szczególne miejsce w dorobku IRA zajmują również coverów. W repertuarze IRA znajduje się łącznie 12 coverów różnych wykonawców. Zespół grał covery nie tylko wykonawców zagranicznych, ale również polskich. Jednym z pierwszych coverów był utwór Rock and roll all nite, grupy KISS. Grany był on na przełomie 1991/1992 roku. Natomiast po raz ostatni wykonano go w czasie koncert IRA na „Festiwalu Silmarile – Klejnoty Polskiego Rocka” w 1992 roku. Natomiast w czasie koncertów grywanych w 1991, 1992, a także w 1993 roku, regularnie pojawiały się utwory takie jak: Knocking on heaven”s door Boba Dylana, Hey Joe Jimiego Hendriksa (koncertowa płyta: IRA Live), Honky tonk woman – Rolling Stonesów, Come together – Beatlesów oraz Highway to hell – AC/DC.
IRA również często grywała Matyldę grupy Test, a także utwór: Oni zaraz przyjdą tu, który pochodzi z dorobku. Warto tutaj dodać, że również Artur Gadowski podczas swoich koncertów w 2000 i 2001 roku utwór grupy Pink Floyd, Wish You were here. Od 2003 roku na koncertach grany jest cover grupy Shocking Blue pt.Venus , parę razy pojawił się również utwór Dylana Knocking on heaven”s door. Od 2005 roku zespół wznowił na swych koncertach granie Come together oraz Highway to hell. Pojawił się także utwór Lenny”ego Kravitza Fly away, (lecz jest on sporadycznie grany na koncertach). Często pojawia się także Autobiografia z repertuaru grupy Perfect, którą zespół wykonał na Festiwalu w Opolu w 2005 roku. Podczas trasy koncertowej w 2006 roku do setlisty powrócił po dłuższej nieobecności utwór Come together.
Marta Kotas
