14.5.Warszawa (PAP) – Pierwsza powojenna monograficzna wystawa polskiej artystki 20-lecia międzywojennego Zofii Stryjeńskiej od soboty będzie dostępna w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Wcześniej wystawa była pokazywana również w Muzeach Narodowych w Krakowie i Poznaniu. „Wystawa +Zofia Stryjeńska 1891-1976+ zostanie pokazana publiczności w innej aranżacji niż w Krakowie czy Poznaniu, co jest spowodowane m.in. warunkami przestrzennymi” – tłumaczył podczas czwartkowej konferencji prasowej zastępca dyrektora Muzeum ds. Naukowych i Edukacji, Ryszard Bobrow.
Komisarz wystawy dr Katarzyna Nowakowska-Sito przypomniała, że stołeczne Muzeum Narodowe posiada największą kolekcję prac Stryjeńskiej, w której znajdują się jej najważniejsze realizacje, m.in. wielkoformatowe prace z lat 20.: dekoracja Pawilonu Polskiego na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu 1925 (uhonorowaną Grand Prix), alegorie Ogień i Woda do Poselstwa Polskiego w Sofii (1928), cykl Pascha (1917-1918) czy kompletne teki „Bożki słowiańskie” (1918, 1922, 1934).
Nowakowska-Sito przypomniała, że Stryjeńska należała do najbarwniejszych i najpopularniejszych postaci życia artystycznego międzywojennej Polski. „Popularność zdobyła płodnością artystyczną oraz wszechstronnością działań: od malarstwa monumentalnego – malowała freski i polichromie, sztalugowego, po grafikę użytkową, plakat i reklamę” – tłumaczyła kuratorka ekspozycji.
„Trudno określić jednoznacznie kim Stryjeńska była – malarką, projektantką, dekoratorką. Była artystką niezwykle wszechstronną: projektowała gobeliny, dekorowała okręty pasażerskie +Batory+ i +Piłsudski+, winiarnię Fukiera i cukiernię Wedla w Warszawie, projektowała wzory dekoracyjne dla Fabryki Porcelany w Ćmielowie, plakaty, pocztówki, druki reklamowe i zabawki” – wymieniała Nowakowska-Sito.
Stryjeńska należała do artystów doskonale znanych zarówno miłośnikom sztuki, jak i szerokiemu gronu popularnych odbiorców, rozpoznających jej styl dzięki m.in. ilustracji książkowych czy opakowań cukierków czekoladowych. Z tego także powodu styl artystki – łatwo rozpoznawalny i często nieudolnie kopiowany – spopularyzował się na tyle, że sztukę tą przestano traktować z należytą uwagą. W ostatnich latach powraca zainteresowanie artystką.
Ważnym aspektem wystawy w Warszawie jest ukazanie nieznanych prac artystki ze zbiorów rodziny Stryjeńskiej. Są to zarówno zabawne rysunki małej Zosi, jak też nieznane prace z lat 40., portrety rodzinne.
Eksponaty zostały w Muzeum Narodowym posegregowane tematycznie. Jedną z części wystawy jest scenografia – pokazana w niej została fascynacja Stryjeńskiej inscenizacją, która narastała z biegiem lat i zdominowała twórczość artystki w latach 30. Wtedy powstały samodzielnie komponowane przez nią widowiska baletowe. Stryjeńska była autorką zarówno ich ogólnej koncepcji, kostiumów i dekoracji.
Część wystawy „Alegoria życia” została zbudowana wokół obrazu „Alegoria życia ludzkiego” namalowanego przez artystkę w 1964 roku. Kompozycję obrazu dzieli na cztery roślinna wić, w prześwity między jej zielonymi liśćmi wpisane są postaci obrazujące kolejne etapy ludzkiego życia. Dziełem, które przyniosło Stryjeńskiej rozgłos, był stworzony w 1917 roku cykl „Bożki słowiańskie”. Prace z cyklu można oglądać w części wystawy o tym tytule. Inne segmenty ekspozycji to także m.in. „Tatry i górale”, „Boginka z Ziemiańskiej”, cykl „Rzemiosła” czy „Paryż 1925”.
Zofia Stryjeńska (1891-1976) malarka, ilustratorka, grafik, scenograf, projektantka tkanin, plakatów i zabawek tworzyła w Krakowie, Zakopanem i Warszawie. Uczyła się malarstwa m.in. w krakowskiej prywatnej Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet Marii Niedzielskiej. W 1911 r. wstąpiła na studia w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Uczelnia ta nie przyjmowała wówczas kobiet, więc Stryjeńska podała się za mężczyznę. Okres powojenny artystka spędziła we Francji i Szwajcarii. Zmarła w Genewie.
Wystawę można będzie oglądać do 12 lipca. (PAP)
