Wiesław Myśliwski, polski pisarz oraz dwukrotny laureat nagrody Nike, urodził się 25 marca 1932 roku w Dwikozach (wieś położona w województwie świętokrzyskim). Pochodzi z rodziny drobnomieszczańskiej – jego ojciec, Julian, był oficerem, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Następnie został urzędnikiem. Natomiast matka, Marianna, była wychowanką Uniwersytetu Ludowego Zofii i Ignacego Solarzów w Szycach, a w młodości aktywnie działała w Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici”.
Po wojnie Wiesław uczęszczał do Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Sandomierzu. Po maturze, którą zdał w 1951 roku, rozpoczął studia filologii polskiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, choć o mało nie został inżynierem. Zakończył je w roku 1956.
Dziennikarsko zadebiutował w wieku 23 lat recenzją francuskiej powieści Etienne de Greff „Noc jest moim światłem”. W latach 1955-1976 pracował w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej w Warszawie jako asystent redaktora, redaktor, kieruwonik redakcji literatury współczesnej oraz zastępca redaktora naczelnego.
W roku 1971 wstąpił do Związku Literatów Polskich, którego członkiem był aż do roku 1983. W roku 1975 pracował jako redaktor naczelny kwartalnika „Regiony”, który jest poświęcony kulturze chłopskiej Jego literacki debiut nastapil w roku 1976, kiedy to krytycy zostali zaskoczeni niezwykłą dojrzałością autora i przepełnionym miłością portretem ojca w powieści „Nagi sad”.
Trzy lata później został wydana powieść „Pałac”, w której pisarz ukazuje konflikt między tożsamością odziedziczoną i pożądaną. Jednak za jego najglośniejszą powieść uchodzi „Kamień na kamieniu” (1984). Jest to jego najobszerniejsza epopeja chłopskiego losu i uważane jest za arcydzielo literatury powojennej. Również niezwykle ważną powieścią była powieść „Widnokrąg”, która została wydana w roku 1996, a już dwa lata później została uhonorowana nagrodą Nike.
W latach 1993-1999 był redaktorem naczelnym dwutygodnika kulturalnego „Sycyna”. Od roku 1997 jest przewodniczącym jury konkuru Ogólnopolskiej Nagrody im. Aleksandra Patkowskiego w Sandomierzu.
W roku 2006 ukazał się „Traktat o łuskaniu fasoli” nakładem wydawnictwa Znak. Sam autor napisał: „Chciałem w tej książce opisać dzieje przeciętnego człowieka w XX wieku. Wieku wielkich nadziei i wielkiego upadku”. Już w następnym roku książka ta została uhonorowana Nagrodą Nike, Nagrodą TVP Kultura, Nagrodą Literacką Gdynia i Nagrodą miesięcznika „Odra”.
Jego książki zostały przetłumaczone na język angielski, niemiecki, rosyjski, węgierski, czeski, słowacki, rumuński, bułgarski, łotewski, litewski, estoński, ukraiński i gruziński.
Wiesław Myśliwski został zaliczony przez Henryka Bereza (krytyk literacki i eseista) obok Tadeusza Nowaka, Edwarda Stachury, Mariana Pilota, Urszuli Kozioł, Ernesta Brylla, Henryka Jachimowskiego, Bogusława Koguta, Zygmunta Trziszki, Czesława Kuriata, Adolfa Mamonta i Zygmunta Wójcika do drugiej generacji pisarzy nurtu chłopskiego, czyli twórców urodzonych w latach 1920-1940 i debiutujących w latach 50. i 60. Choć jest zaliczany do owego nurtu chłopskiego w polskiej literaturze, to nie da się nie zauważyć pewnego rodzaju „inności” na tle zjawiska literatury peryferyjnej. Jak zauważa inny krytyk literacki i historyk literatury – Stanisław Burkot: „Twórczość Wisława Myśliwskiego nie mieściła się bez reszty w schematach stworzonych przez krytykę dla opisu literatury współczesnej. Związanie autora „Nagiego sadu” z nurtem chłopskim, rozwijającym się w literaturze lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, wydawała się oczywista, choć kolejne utwory Myśliwskiego wskazywały na odrębność jego poszukiwań”. Myśliwski w swojej literaturze kreuje wizję chłopskiego losu i tradycyjnej wspólnoty wiejskiej. Jednak autor wykracza poza ramy literatury chłopskiej i większość jego książek są napisane przez pryzmat antropologicznych rozmyślań. Chłopskość dla pisarza nie jest warstwą tematyczną, ale wartstwą artystyczną. Autora interesuje chłop w kontekście człowieka, a nie jako chłop w szczególności.
Jego proza charakteryzuje się obszernymi, osobistymi i pełnymi symbolicznej znaczeń monologami głównych postaci.
Myśliwski uchodzi za pisarza pracującego bardzo wolno, a niektóre pomysły nosi w sobie nawet przez wiele lat. Za przykład może posłużyć fakt, że pomysł na narratora w „Traktacie o łuskaniu fasoli”, który snuje swoją opowieść łuskając fasolę, zrodził się 40 lat przed wydaniem książki.
Ekranizacji i realizacji teatralnych jego utworów podejmowali się tacy twórcy jak: Ryszard Ber, Wojciech Marczewski, Stefan Szlachtycz, Tadeusz Junak, Kazimierz Dejmek, Izabella Cywińska, Bogdan Tosza.
W roku 2002 polska reżyserka Izabela Szylko nakręciła film dokumentalny o artyście, który został zatytułowany „Wiesław Myśliwski. Miejsca, których nie ma”. Wiesław Myśliwski komentując pracę we filmie powiedział: „Nie wierzę w dzieciństwo jako raj. Nie wierzę w sentymentalne związki z miejscem urodzenia, ja się tego miejsca boję. Nigdzie się tak nie boję, jak w tym swoim lirycznym raju. Kochamy miejsca, w których kształtował się nasz pierwszy świat, ale kochamy je w pamięci”. Film jest pewnego rodzaju konfrontacją rzeczywistości i pamięci. O swoich rodzicach, rodzinnych stronach wspomina sam pisarz, który wystąpił jak on sam.
Obecnie mieszka w Warszawie. Mimo tego, że średnio wydaje książkę co 10 lat, jest zaliczany do najwybitniejszych współczesnych pisarzy oraz uważa się go za głównego przedstawiciela nurtu wiejskiego w polskiej literaturze.
Jolanta Nowaczyk, 13 czerwca 2009
