Twórczość Tymona Niesiołowskiego przechodziła ewolucję od obrazów utrzymanych w stylistyce secesyjnej, poprzez fascynację ideami formizmu i nowego klasycyzmu aż po dzieła malowane pod wyraźnym wpływem koloryzmu. Do ulubionych tematów artysty należały akty kobiece, pejzaże, martwe natury, a także postaci rodem z komedii dell’arte.
Tymon Niesiołowski przyszedł na świat we Lwowie w 1882 roku. Jego edukacja artystyczna rozpoczęła się w 1898 roku, kiedy to młody malarz zapisał się do lwowskiej Szkoły Przemysłowej, gdzie zgłębiał tajniki malarstwa dekoracyjnego. W 1900 roku młody Niesiołowski kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował pod kierunkiem Józefa Mehoffera, Stanisława Wyspiańskiego i Teodora Axentowicza. W 1903 roku, czyli rok przed zakończeniem studiów, artysta zaczął wystawiać swoje prace wraz z malarzami zrzeszonymi w Towarzystwie Artystów Polskich Sztuka. Niedługo po tym Tymon Niesiołowski przeniósł się do Zakopanego, gdzie przebywał aż do 1926 roku. Pobyt w górskiej miejscowości zaowocował zawiązaniem więzów przyjaźni z najsłynniejszymi przedstawicielami artystycznej elity tamtych czasów. Niesiołowski poznał wtedy osoby, które miały największy wpływ na kształtowanie się nowych tendencji w polskim malarstwie, rodzimej literaturze, a także muzyce. Podczas pobytu w Zakopanem artysta utrzymywał bliskie kontakty z tak wybitnymi osobistościami, jak Stefan Żeromski, Jan Kasprowicz, Witkacy, Tadeusz Miciński oraz Karol Szymanowski. Na twórczość Niesiołowskiego największy wpływ miała sztuka Tadeusza Ślewińskiego, który przez cztery lata przebywał w położonym niedaleko Zakopanego Poroninie.
Tymon Niesiołowski odbył kilka podróży zagranicznych, podczas których zwiedzał europejskie kolebki sztuki, a także wystawiał swoje prace w Wiedniu i Monachium wraz z tzw. Grupą Pięciu. Kilka lat później artysta związał się z Towarzystwem Sztuka Podhalańska, a następnie przystąpił do słynnej grupy Ekspresjoniści Polscy, która przekształciła się w Formistów. Oprócz malowania obrazów Niesiołowski zajmował się także projektowaniem tkanin dla pracowni Klim oraz działalnością pedagogiczną. W 1919 roku artysta został profesorem w zakopiańskiej Wolnej Szkole Sztuk Pięknych. Siedem lat później zaproponowano mu stanowisko dyrektora Szkoły Rzemiosł Artystycznych w Wilnie, do którego się przeniósł by móc w pełni zająć się edukacją artystyczną młodych twórców. Oprócz działalności pedagogicznej uczestniczył on także w działalności Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków. W 1928 roku Tymon Niesiołowski zaczął wykładać na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego, gdzie wprowadzał studentów w arkana malarstwa, grafiki oraz projektowania tkanin. Ostatecznie artysta przeniósł się do Torunia, gdzie w 1946 roku objął kierownictwo nad Katedrą Malarstwa Sztalugowego Sekcji Sztuki na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika. W 1958 roku przystąpił on do Grupy Toruńskiej.
Tymon Niesiołowski przez całe życie spotykał się z przejawami uznania dla swojej twórczości. Bardzo często prezentował swe prace szerszej publiczności, za co otrzymywał liczne wyróżnienia i medale. W 1955 roku artysta obchodził pięćdziesięciolecie swojej działalności twórczej i z tej okazji został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Dziesięć lat później, w 1965 roku, Niesiołowski zakończył swoje życie w Toruniu.
Technika malarska Tymona Niesiołowskiego zmieniała się na przestrzeni lat – stosowany początkowo przez artystę bardzo gruby i wyrazisty kontur został później zastąpiony charakterystycznymi dla kolorystów barwnymi plamami, które wyznaczały kształty przedmiotów. W pewnym okresie jego obrazy zdominowane były przez smukłe, bryłowate formy, które w latach dwudziestych ustąpiły bardziej klasycznym sposobom przedstawiania rzeczywistości. W twórczości Niesiołowskiego pojawiają się niekiedy toposy od wieków przewijające się przez sztukę europejską, takie jak cyrkowcy, kuglarze oraz bohaterowie komedii dell’arte – przykładem jest choćby obraz noszący tytuł „Arlekin”. W ostatnich latach swego życia Tymon Niesiołowski przeżył inspirację ekspresyjną sztuką Modiglianiego, co zaowocowało stworzeniem stylizowanych aktów kobiecych, na których ciała postaci obwiedzione zostały ciemnym konturem, podkreślającym płynność kształtów.
Nina Kinitz 27 grudnia 2008
