Artysta urodzony 11 lipca 1942 roku w Rzeszowie.
Tomasz Stańko swoją karierę rozpoczął w wieku 20 lat kiedy to w 1962 roku razem z Adamem Makowiczem założył swój pierwszy zespół Jazz Darings. Mimo, że grupę tę okrzyknięto mianem pierwszego europejskiego zespołu free jazzowego dla Stańko nie miał on większego znaczenia. Dla niego samego najważniejszy był rok następny kiedy to do współpracy zaprosił go Krzysztof Komenda. Stańko grał z Komendą pięć lat, wystąpił na jedenastu albumów i nagrywał wszystkie aranżacje filmowe, które Komenda skomponował i zrealizował.
Kiedy Komenda postanawia wyjechać do Stanów Zjednoczonych Stańko powraca jako lider kwartetu tworzonego przez: Janusza Muniaka, Bronisława Suchanka i Janusza Steańskiego, a następnie od 1968 jako kwintet ze Zbigniewem Seifertem. Grupa grała razem do 1973 roku. Kwintet nagrał trzy płyty, a dzięki swojej oryginalności i własnemu stylowi pozwolił wypłynąć Stańko i Seifertowi.
Kiedy Stańko dołączył do Globe Unity Orchestra Alexandra Schlippenbacha w 1970 nawiązał tam kontakt z najważniejszymi twórcami jazzu w Europie. W tym samym czasie ponownie utworzył kwintet smyczkowy ze Zbigniewem Seifertem.
W roku 1970 Stańko współpracował również z Krzysztofem Pendereckim i Donem Cherry jednak najważniejsza dla niego była gra w kwartecie z Edwardem Vesalą (Fin, perkusista).
Lata 80te to dla Tomasza Stańko nie tylko podróże do Indii (razem z Vesalą), ale również do Nowego Jorku, gdzie grał z wybitnymi jazzmanami oraz prowadził również kilka swoich grup: COCX, post-„Bitches Brew” i „Freelectronic”.
W tym czasie Stańko wrócił do ECM, a po sukcesie płyty „Matka Joanna” z roku 1994 jego muzyka zyskiwała kolejnych fanów.
Mimo kolejnych sukcesów za granicą Stańko zajmował się również rodzimą sceną. W dalszym ciągu prowadził swój kwartet: Marcin Wasilewski, Sławomir Kurkiewicz i Michał Miśkiewicz, który mimo, że grywał już razem wcześniej dopiero przy pomocy Tomasza Stańko odnieśli sukces. Ich pierwszym wspólnym albumem był „Soul of Things”, która spotkała się z gorącym przyjęciem nie tylko słuchaczy, ale również krytyki – w Polsce i za granicą.
Po wydaniu przez ECM „Suspended Night” wydano również antologię utworów Tomasza Stańko sprzed sukcesu „Soul of Things”.
W roku 2004 Tomasz Stańko wraz ze swoim kwartetem podróżowali po Europie i po USA, a także w Polsce. Również w tym roku Tomasz Stańko otrzymał od Prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Jesienią tegoż roku Stańko występował jako kurator w trakcie dwóch międzynarodowych festiwali odbywających się w Polsce: „Podpisano: Stańko” w warszawskiej Fabryce Trzciny oraz w bielskiej Jesieni Jazzowej.
Rok 2005 to kolejne koncerty w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie, trasa okazała się tak dużym sukcesem, że Kwartet Tomasza Stańki zaproszono ponownie.
Obecnie Stańko w dalszym ciągu koncertuje zarówno w Polsce jak i za granicą.
Marta Kotas 2009.02.01
