Dnia 23 października 2010 roku (sobota) o godzinie 19.30 w Katedrze Warszawsko-Praskiej odbędzie się koncert dedykowany Polskim Bohaterom poległym w Bitwie o Anglię 1940. Podczas koncertu wykonane zostanie niezwykle rzadko prezentowane publiczności polskiej „Requiem” Johna Ruttera – wybitnego, współczesnego kompozytora brytyjskiego, specjalizującego się w muzyce sakralnej, którego twórczość porównywana jest do dzieł tej klasy kompozytorów co Arvo Päert, czy John Tavener – czyli ścisłej czołówki kompozytorów naszych czasów. Utwór ten jest w chwili obecnej jednym z najbardziej docenianych dzieł oratoryjnych.
W programie znajdzie się również „Adagietto” Pawła Łukaszewskiego, którego twórczość jest także doskonale znana i ceniona przez krytyków polskich i zagranicznych.
W koncercie udział wezmą: Justyna Stępień – solistka Warszawskiej Opery Kameralnej, Chór Katedry Warszawsko-Praskiej „Musica Sacra” (dyrektor artystyczny – Paweł Łukaszewski) oraz Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego w Łomży pod dyrekcją Jana Miłosza Zarzyckiego.
Organizatorem koncertu jest Agencja Artystyczna „Pro Musicae Artis”, która realizuje przedsięwzięcie we współpracy z Parafią Katedralna św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika w Warszawie, Filharmonią Kameralną im. Witolda Lutosławskiego w Łomży, Instytutem „Musica Sacra” oraz Narodowym Centrum Kultury.
Patronat honorowy nad koncertem objął INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ.
Patroni medialni:
– NASZ DZIENNIK
– Tygodnik IDZIEMY
– POLSKIE MUZY
– POKA POKA
– RADIO WARSZAWA 106,2 FM
Koncert w ramach VI Jesiennego Festiwalu Muzycznego Sacrum et Musica im. Jana Pawła II Serdeczne podziękowania dla Pana Tadeusza Markiewicza za wsparcie przy organizacji koncertu.
Organizator: Agencja Artystyczna PRO MUSICAE ARTIS
Kierownik organizacyjny: Joanna Bokszczanin
Sobota, 23 października 2010 r., godz. 19.30
Katedra Warszawsko-Praska
ul. Floriańska 3
Requiem Polskim Bohaterom Poległym w Bitwie o Anglię 1940
pod honorowym patronatem Instytutu Pamięci Narodowej
Justyna Stępień – sopran
Chór Katedry Warszawsko-Praskiej „Musica Sacra”
Paweł Łukaszewski – dyrektor artystyczny chóru
Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego w Łomży
Jan Miłosz Zarzycki – dyrygent
Program:
Paweł Łukaszewski: Adagietto
John Rutter: Requiem
1. Requiem aeternam
2. Out of the Deep
3. Pie Jesu
4. Sanctus
5. Agnus Dei
6. The Lord is my Shepherd
7. Lux aeterna
Siedemdziesiąt lat minęło od Bitwy o Anglię, a przecież pamięć o niej jest wciąż żywa. Bohaterstwo naszych lotników i żołnierzy nadal porusza serca i wyobraźnię. Koncert dzisiejszy jest hołdem składanym bohaterom tamtych wydarzeń.
Z bogatej literatury muzycznej odpowiedniej dla uczczenia tak doniosłej rocznicy, w programie koncertu znalazły się dzieła dwóch kompozytorów: Pawła Łukaszewskiego i Johna Ruttera. Dwie kompozycje Adagietto i Requiem w pewnym sensie – zważywszy na klimat emocjonalny dzieł – tworzą całość. Adagietto Pawła Łukaszewskiego – polskiego kompozytora młodszego pokolenia, dyrygenta, pedagoga i działacza – (skomponowane w 2007 roku, a w wersji orkiestrowej w 2008 roku) należy do grupy utworów refleksyjnych w swym charakterze. Może być naturalnym wstępem, preludium przygotowującym słuchaczy do odbioru następującego po nim Requiem Johna Ruttera.
Muzyczna forma requiem, czyli mszy żałobnej, ma bogatą historię. Od kompozycji polifonicznych związanych ściśle z liturgią (opracowywano części składowe łacińskiej mszy żałobnej), poprzez utwory nawiązujące do twórczości operowej (np. Requiem W.A. Mozarta), kompozycje oparte na tekstach ze Starego i Nowego Testamentu (np. Ein deutsche Requiem J. Brahmsa), po dzieła swobodnie odnoszące się do tradycyjnej formy (A. Honegger, B. Britten).
Requiem Johna Ruttera (urodzonego w Londynie, kompozytora, dyrygenta, założyciela m.in zespołu Cambridge Singers) skomponowane w 1985 roku nawiązuje w warstwie literackiej do dwóch tradycji mszy żałobnych: katolickiej i anglikańskiej. Zarówno w Requiem, jak i innych kompozycjach: Gloria, Magnificat, Psalmy, szczególną rolę odgrywa zespół wokalny. Zamiłowanie J. Ruttera do tradycyjnej, religijnej muzyki wokalnej – co uwidacznia się w operowaniu językiem muzycznym odbiegającym od awangardowego – łączy się bez wątpienia z jego działalnością dyrygencką.Tworzenie na potrzeby kościoła wymusza także dostosowanie aparatu wykonawczego, w którym oprócz zespołu wokalnego udział biorą małe obsady instrumentalne. W tym stylu utrzymane jest Requiem.
Pierwsze wykonanie utworu odbyło się w Dallas (USA) w 1985 roku. Kompozycja powstawała jednak pewnymi etapami. Jej kształt ostateczny, siedmioczęściowy (1. Requiem aeternam, 2. Psalm 130: Out of the deep, 3. Pie Jesu, 4. Sanctus-Benedictus, 5. Agnus Dei, 6. Psalm 23: The Lord is my shepherd, 7. Lux aeterna) poprzedzony został wersją skróconą, złożoną z numerów: 1, 2, 4, i 7. Psalm 23 (Pan jest moim pasterzem) skomponowany został w roku 1976 jako samodzielny utwór. Psalm 130 (Z głębokości wołam do ciebie o Panie!) wchodzi tradycyjnie w skład liturgii żałobnej kościoła anglikańskiego. W tej części, dla podkreślenia wymowy emocjonalnej tekstu, kompozytor wprowadził dodatkowo partię wiolonczeli solo. Część trzecia utrzymana jest w konwencji motetowej i przeznaczona na sopran solo (z udziałem chóru w partii końcowej) z towarzyszeniem zespołu instrumentalnego. Sanctus-Benedictus to hymn uwielbienia zaczerpnięty z księgi Izajasza. Końcowe Lux aeterna powraca do łacińskiej wersji mszy żałobnej.
W Requiem Johna Ruttera w sposób niezwykle sugestywny i harmonijny zostały połączone z jednej strony tradycje katolicka i anglikańska liturgii żałobnej, z drugiej zaś teksty liturgiczne (łacińskie) z angielskimi przekładami psalmów ze Starego Testamentu.
dr Tadeusz Maciejewski
Justyna Stępień – sopran
Solistka Warszawskiej Opery Kameralnej, gdzie jest wykonawczynią pierwszoplanowych partii w operach Mozarta, Haendla, Donizettiego. Ukończyła studia wokalne na warszawskiej uczelni pod kierunkiem prof. Alicji Dankowskiej-Prawdzic.
Występowała na scenie Teatru Wielkiego-Opery Narodowej. Prowadzi także ożywioną działalność koncertową, śpiewając m.in. w Filharmonii Narodowej, Filharmonii Bałtyckiej, Filharmonii Świętokrzyskiej, Filharmonii w Łodzi, w Studiu Koncertowym Polskiego Radia, na Zamku Królewskim. Była gościem takich festiwali jak: Festiwal Muzyki Dawnej na Zamku Królewskim, Międzynarodowy Festiwal-Chopin w Barwach Jesieni w Antoninie, Wieczory Wawelskie, Letni Festiwal Pieśni Kompozytorów Polskich, Mazowsze w Koronie – Staropolskie Wieczory w Zabytkach Architektury Mazowieckiej, Muzyka Polska w Zabytkach Warszawy, Musica Sacra w Gdyni. Współpracowała m.in. z zespołami Ars Nova, Canor Anticus, Kwartet Stroikowy Arundo, Prima Vista, Concerto Avenna, Filharmonia im. R.Traugutta, Zespół Muzyki Cerkiewnej przy Warszawskiej Operze Kameralnej. Występowała wielokrotnie zagranicą m.in. w: Japonii, Korei, Niemczech, Belgii, Rosji, Hiszpanii, Holandii, Libanie, Francji, na Litwie i Węgrzech. Jej pasją jest muzyka oratoryjno-kantatowa Mozarta i Bacha oraz pieśni Czajkowskiego, Rachmaninowa, Liszta, Schumanna, Schuberta, Chopina i Moniuszki.
Chór „Musica Sacra” powstał w 2002 roku. Od roku 2004 funkcjonuje jako Chór Katedry Warszawsko-Praskiej. Artystycznym polem działalności Zespołu jest przede wszystkim muzyka sakralna różnych epok, ze szczególnym uwzględnieniem repertuaru romantycznego i współczesnego. Chór koncertuje w kraju i zagranicą. Brał udział w wielu prestiżowych, międzynarodowych festiwalach jak: Festiwal Kultury Polskiej we Włoszech, XIX Festival des Cathedrales we Francji, Wratislavia Cantans, Laboratorium Muzyki Współczesnej w Warszawie, Gaude Mater w Częstochowie, Festiwal Filmowy i Artystyczny w Kazimierzu Dolnym. Zespół ma na swym koncie nagrania radiowe i telewizyjne, w tym zrealizowane przez TVP widowisko muzyczne poświęcone pamięci Jana Pawła II. Dyskografia Chóru obejmuje łącznie sześć płyt CD. Trzy z nich otrzymały prestiżową nagrodę przemysłu fonograficznego Fryderyk.
Chór współpracował z wybitnymi polskimi zespołami, m.in. z Polską Orkiestrą Radiową pod batutą Piotra Borkowskiego i Jana Łukaszewskiego, Łomżyńską Filharmonią Kameralną pod batutą Jana Miłosza Zarzyckiego, Nową Orkiestrą Kameralną pod batutą Pawła Kos-Nowickiego i Concerto Avenna pod batutą Andrzeja Mysińskiego oraz solistami: Iwoną Hossą, Anną Mikołajczyk, Bożeną Harasimowicz, Bernadettą Grabias, Wojciechem Gierlachem, Joanną Woś, Urszulą Kryger, Jacekiem Laszczkowskim, Rafałem Siwkiem, Dariuszem Machejem, Robertem Cieślą i Ryszardem Cieślą, Leszkiem Skrlą, Janem Bokszczaninem, Przemysławem Firkiem. Dokonał prawykonań utworów Witolda Lutosławskiego, Stanisława Moryto, Joëla Merah z Francji oraz kompozytorów południowoamerykańskich: Borisa Alvarado (Chile) i Daniela Luzko (Paragwaj).
W roku 2006, na VII Konkursie Chórów Katedralnych we Francji, Zespół został uhonorowany Nagrodą Miasta St. Quentin za najwybitniejszą kreację muzyki współczesnej. Dyrektorem artystycznym chóru i pomysłodawcą projektów jest Paweł Łukaszewski.
Paweł Łukaszewski – jeden z najwybitniejszych kompozytorów młodej generacji, specjalizujący się w muzyce sakralnej. Swoje studia kompozytorskie odbył w klasie Mariana Borkowskiego na warszawskiej Akademii Muzycznej, gdzie uzyskał stopień doktora (2000) oraz doktora habilitowanego (2007) w zakresie kompozycji.
Jego utwory, wielokrotnie nagradzane, wykonywane były we Francji, Niemczech (Festiwal "Unerhörtemusik" w Berlinie), we Włoszech (Festival Internazionale di Musica Contemporanea "Musica Viva" w Rzymie), Belgii, Monaco, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Islandii, Danii, Kanadzie (5th Edmonton New Music Festival), Stanach Zjednoczonych, Chinach oraz w Polsce. Jego kompozycje zostały zarejstrowane na 50 płytach CD.
Paweł Łukaszewski prowadzi aktywną działalność jako organizator życia muzycznego oraz dyrygent – prowadzi Chór Katedry Warszawsko-Praskiej „Musica Sacra”.
Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego w Łomży powstała w październiku 1977 roku, otrzymując wkrótce status państwowej instytucji. W ciągu 30 lat swego istnienia dała setki koncertów w kraju oraz poza jego granicami, biorąc udział w wielu prestiżowych festiwalach muzycznych. Orkiestra współpracuje z wieloma wybitnymi solistami, m.in: Jadwigą Kotnowską, Agnieszką Fatygą, Krzysztofem Jakowiczem, Konstantym Andrzejem Kulką, Wiesławem Ochmanem, Piotrem Palecznym oraz dyrygentami: Markiem Pijarowskim, Jerzym Salwarowskim, Józefem Wiłkomirkim.
Od roku 2004 funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Filharmonii Kameralnej im. Witolda Lutosławskiego pełni Jan Miłosz Zarzycki.
Jan Miłosz Zarzycki
Finalista i laureat międzynarodowych konkursów muzycznych we Włoszech, Hiszpanii i na Węgrzech. W roku 1994 uzyskał dyplom z wyróżnieniem w klasie dyrygentury Marka Pijarowskiego we Wrocławiu. Swoje studia dyrygenckie uzupełniał w Wiedniu i w Berlinie, gdzie miał okazję poznać sztukę dyrygencką takich mistrzów batuty jak S. Ozawa, K. Masur, C. Abbado. Jest również absolwentem wydziału instrumentalnego Akademii Muzycznej w Katowicach, jako skrzypek jest laureatem licznych konkursów muzycznych.
W roku 1988 objął kierownictwo Studenckiej Orkiestry Kameralnej Jeunesses Musicales przy Akademii Muzycznej w Katowicach. Współpracował z Państwową Operą we Wrocławiu (1992-1993) oraz z wieloma polskimi orkiestrami, m.in: Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach, z Sinfonią Varsovią oraz z Orkiestrą Warszawskiej Opery Kameralnej.
Koncertował w Niemczech, Francji, Austrii, Holandii, Czechach, Rosji, Włoszech, Ukrainie, Macedonii, USA i Belgii. W roku 1997 otrzymał III nagrodę na VII Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. A. Toscaniniego w Parmie, którego konsekwencją było tournée koncertowe po Włoszech z Orkiestrą Symfoniczną Emilii Romanii im. A.Toscaniniego.
Jest adiunktem i członkiem Katedry Dyrygentury Uniwersytetu Muzycznego F. Chopina w Warszawie oraz profesorem Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, sprawuje artystyczne kierownictwo Międzynarodowych Młodzieżowych Warsztatów Muzycznych w Szczecinie. Jest także I dyrygentem Warszawskiej Orkiestry Kameralnej "Concentus pro arte" oraz dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Kameralnej im. Witolda Lutosławskiego w Łomży.
W 2008 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego uhonorował go Nagrodą Specjalną w uznaniu nieocenionych zasług dla polskiej kultury muzycznej.
