Czesław Rzepiński tworzył dzieła utrzymane w nurcie koloryzmu. W przeciwieństwie do
innych przedstawicieli tego kierunku nie unikał jednak czerni, która nie tylko
regularnie pojawiała się na jego obrazach, a wręcz pełniła funkcję szkieletu,
na którym opierała się cała malarska materia.
Czesław
Rzepiński urodził się w 1905 roku w Strusowie koło Trembowli. Jego edukacja
artystyczna rozpoczęła się w 1923 roku – wtedy to bowiem dołączył do grona
uczniów Wolnej Szkoły Malarstwa Ludwiki Mehofferowej w Krakowie. Trzy lata
później młody Rzepiński został studentem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Pobierał w niej nauki malarskiego kunsztu od Wojciecha Weissa, Władysława
Jarockiego i Felicjana Kowarskiego. Pod koniec lat dwudziestych artysta
wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował edukację pod kierunkiem inicjatora nurtu
kolorystycznego w polskiej sztuce – Józefa Pankiewicza. Swoje zainteresowania
światem barw rozwijał Rzepiński podczas spotkań z członkami grupy Zwornik, do
której należeli m. in. Zbigniew Pronaszko i Tadeusz Cybulski. W latach
trzydziestych zaangażował się on także w działalność Związku Polskich Artystów
Plastyków.
Od czasu swojego debiutu wystawienniczego,
który miał miejsce w 1931 roku w Krakowie, Czesław Rzepiński brał udział w
licznych ekspozycjach swoich dzieł. Jego prace były prezentowane m. in. w
Wiedniu, Sztokholmie, Paryżu, Berlinie, Nowym Jorku, Wenecji, Bombaju i
Moskwie, a także w wielu polskich miastach. Dzieła Czesława Rzepińskiego spotykały
się z życzliwością krytyków i uznaniem publiczności. Za swoją działalność na
rzecz rozwoju polskiej sztuki malarz często otrzymywał nagrody i wyróżnienia. W
1945 roku przyznano mu nagrodę Ziemi Krakowskiej za całokształt działalności
artystycznej.
Czesław Rzepiński potrafił umiejętnie
łączyć pasję malarza z misją pedagoga. Karierę nauczyciela rozpoczął w
krakowskiej Wolnej Szkole Malarstwa Ludwiki Mehofferowej, gdzie zatrudnił się
jako wykładowca w 1933 roku. Po kilku latach artysta przeniósł się do Katowic i
postanowił stworzyć własną szkołę. W 1937 roku, wraz z Józefem Jaremą i Józefem
Mroszczakiem, założył on Szkołę Malarską im. A. Gierymskiego. Pracę pedagoga
kontynuował także w okresie międzywojnia – nauczał wtedy rysunku wykładowców z
Liceum Krzemienieckiego.
Po zakończeniu II wojny
światowej Czesław Rzepiński zajął się edukacją studentów krakowskiej Akademii
Sztuk Pięknych. W 1948 roku przyznano mu tytuł profesora, a w późniejszych
latach aż czterokrotnie piastował funkcję rektora uczelni, której był
absolwentem.
Czesław Rzepiński zmarł w Krakowie w 1995
roku.
Jego dorobek artystyczny obejmuje głównie pejzaże,
martwe natury i portrety. Artysta zajmował się nie tylko malarstwem, był
również grafikiem i autorem rysunków, jednak to właśnie obrazy zapewniły mu
honorowe miejsce w historii polskiej sztuki.
Czesław
Rzepiński kreował swoje dzieła za pomocą wielobarwnych cząstek, które,
zestawione ze sobą, tworzyły mapę przedmiotu lub fragmentu przestrzeni. Gęsta
materia malarska jego płócien przepuszcza niekiedy rozszczepione wiązki
światła, które subtelnie ślizgają się po sukniach portretowanych kobiet (
Portret dziewczyny ), odbijają swe błyski od szklanych
dzbanków ( Martwa natura ) lub rzucają kolorowe refleksy
na dachy domów i korony drzew ( Pejzaż ).
Każdy element z obrazów Rzepińskiego jest tak samo ważny, jak
pozostałe. Choć subtelne kontury, niczym szkielet misternie budowanej barwami przestrzeni
oddzielają modeli od tła i wyznaczają granice przedmiotów, to jednak nie ma
ścisłego podziału na obiekty główne i poboczne. A wszystko za sprawą kolorowych
plamek – tworzywa, z którego powstaje owa malarska konstrukcja. Barwne cętki
wypełniają każdy fragment obrazu, kumulują się nie tylko w obrębie konkretnych
przedmiotów, lecz przyciągają wzrok do nawet najdalszych obszarów dzieła. Ich
kontrastowe zestawienia, oparte często na łączeniu ciepłych i zimnych tonów
sprawiają, że cały świat przedstawiony zdaje się pulsować kolorami. Niezależnie
od tematyki poszczególnych dzieł barwy zawsze odgrywały główną rolę w
twórczości Czesława Rzepińskiego.
Bibliografia:
http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_rzepinski_czeslaw
Nina Kinitz 12 stycznia 2010
