Janusz Pyka urodził się w 1954 roku. Studiował w Instytucie Sztuki na Uniwersytecie w Katowicach. Zajmuje się: malarstwem (akwarela, gwasz, tempera, akryl) oraz szkłem artystycznym. W swojej twórczości wykorzystuje szkło świetliste i mętne, a także wosk. Uczył się też w pracowni Jimmy’ego McHougta w Nowym Jorku. Fascynuje go kolorowe szkło, a także nieograniczone możliwości jego wykorzystania. Janusz Pyka od 1991 roku prowadzi autorską pracownię witrażu. Aktualnie mieszka w Norwegii.
Jego wystawy indywidualne odbyły się:
– w Niemczech, w 1984 roku oraz w 1986 roku,
– w Szwecji, w 1988 roku,
– w Grecji, w 1989 roku,
– w USA, w latach 1989 – 1991,
– w Grecji, w 2006 roku, Nafplion – „Mój i Twój Pejzaż”.
Witraże
Artysta w swoich witrażach przedstawia: abstrakcje, różne formy geometryczne, rozety, mozaiki, motywy roślinne, kamienie, pióra, wstążki, chmury, drzewa, sieci, motywy chińskie, krajobrazy, magiczne talizmany. Tajemnicze oczy, ptaki, kwiaty i wachlarze są dekoracyjnymi elementami w tych witrażach. Interesujące motywy roślinne, liście, kwiaty są połączone z kształtami geometrycznymi. Pola trójkątów łączą się z większymi płaszczyznami, z kółkami, intrygującymi prostokątami i liniami, a także z kształtami, które wyglądają jak ziarenka kawy. W abstrakcyjnych kształtach zawarte są: drzewa, sieci, galaktyki, bajkowe stwory. W witrażach kolory są łagodne, stonowane, albo bardzo intensywne i jaskrawe. Szkła zawierają też ładne oraz spokojne rozmycia kolorów. Witraże składają się z magicznych, tajemniczych, bajkowych przestrzeni. Duże przestrzenie i kształty artysta łączy z małymi fragmentami szkieł. Witraże są bardzo dokładnie, precyzyjnie i elegancko wykonane, przedstawiają piękne, dekoracyjne kształty o zdecydowanych, regularnych liniach. Ciekawa jest gra świateł i cieni w witrażach. Efekty przenikania światła przez szkło wywołują fascynujące wrażenia. Światła bardzo ładnie załamują się na kształtach szkieł, z których złożone są witraże, albo łagodnie rozmywają się na powierzchniach witraży, przenikają się. Rozmycia cieni i świateł w połączeniu z kształtami, i kolorystyką, przedstawionymi na witrażach, tworzą bardzo ciekawe efekty przestrzenne. Światła i cienie tworzą migoczące, łagodne przejścia tonalne, powodują, że witraże nabierają trójwymiarowych kształtów. Geometryczne kształty szkieł w witrażach opalizują różnymi światłami, a cienie dodają głębi tym artystycznym pracom. Mozaiki witrażowe utworzone są na przykład z drobnych kwadracików i kółeczek, a także dużych okręgów, które są wkomponowane w większe kształty. Cienkie i długie szklane prostokąty utrzymują różne, abstrakcyjne kompozycje, wplecione są pomiędzy inne kształty. Witraże wywołują refleksyjne i abstrakcyjne wrażenia. W witrażach zawarte są kompozycje symetryczne oraz asymetryczne. Te witraże są zamknięte w konkretnych ramach, zazwyczaj prostych, zbudowanych z prostokątów, albo w ramach z ornamentami. Czasem witraże są dużymi, otwartymi kompozycjami, umieszczonymi na dużych płaszczyznach. Ołowiane spoiny są specyficznymi ograniczeniami przestrzeni dla kształtów, przedmiotów, informacji, które zawarte są w witrażach. Witraże są wykonane ze szkieł gładkich oraz chropowatych i są wkomponowane w: okna, sufity, ściany działowe, panele wewnętrzne, są wykorzystywane jako lampy, a także plafony. Witraże tego artysty są stosowane we wnętrzach użytkowych, na przykład w mieszkaniach, jako elementy dekoracyjne. Janusz Pyka zajmuje się witrażami klasycznymi i nowoczesnymi.
Malarstwo
W swoim malarstwie artysta przedstawia: pejzaże, lodowe góry, niemieckie doliny, Florydę, Afrykę, ptaki, urządzenia, polowania, zbiory albumów z ilustracjami, porty lotnicze, obiekty sportowe. Kolory na obrazach łagodnie przenikają się, tworząc interesujące plamy barwne. Obrazy zawierają ciekawe faktury. Artysta tworzy obrazy na kartonie. Przedmioty oraz miejsca są pokazywane bardzo malarsko, przez rozmyte, nieregularne plamy barw; a czasem intensywnie, wyraziście, graficznie z wykorzystaniem bardziej zdecydowanych form, kształtów i linii. Wosk, wykorzystywany na obrazach, daje ciekawe efekty, takie, że przedstawione formy, przedmioty „świecą” swoim łagodnym, specyficznym światłem. Te świetlistości na obrazach wyglądają bardzo ładnie, malarsko. Jednak czasem kontury przedmiotów są tworzone jakby mocną i szybką kreską.
Bardzo ciekawy obraz to praca zatytułowana „Występ w TV”. Obraz przedstawia grupę ptaków, które przypominają wrony. Ten obraz został namalowany w 1988 roku i znajduje się w kolekcji prywatnej.
Agata Krawiec z Wrocławia (dziennikarka, modelka, grafik) 2010.11.21