Stanisław Herakliusz Lubomirski (herbu Szreniawa bez Krzyża) urodził się w 1642 roku. Jego pseudonimy to Mirobulius Tessalinus i Stanislaus Lysimachus Eques Polonus. Był mecenasem sztuki, dramaturgiem, prozaikiem i politykiem. Marszałek wielki koronny (1676-1702) i marszałek nadworny koronny (1673-1676).
Studiował w Hiszpanii, Francji, krajach skandynawskich, Włoszech, a w roku 1622 rozpoczął naukę w Warszawie.
Lubomirski był właścicielem warszawskich Łazienek, Czerniakowa (gdzie z jego pieniędzy powstał w 1691 roku klasztor i kościół bernardyński), wsi Służewiec i Służec, Arkadii koło Królikarni. Po pożarze zamku w Łańcucie w 1688 roku zajął się jego odbudową.
W roku 1674 zamieszkał w Ujazdowie pod Warszawą, w dworze z własnym teatrem.
Posiadał on wiele znajomości w Europie, takich jak na przykład król Ludwik XIV. Pozwalały mu na to wysokie wykształcenie, oczytanie i znajomość europejskiej kultury.Urząd marszałka otrzymał za poparcie kandydatury Jana III Sobieskiego na króla w 1676 roku oraz czynną działalność polityczną.
Został posądzony o zdradę za spiskowanie przeciw Janowi III Sobieskiemu w antykrólewskiej opozycji.
Był człowiekiem utalentowanym, kulturalnym i wykształconym. Mógł pochwalić się nieprzeciętną znajomością Pisma Świętego, literatury francuskiej i włoskiej. Sam pisał z niezwykłym wdziękiem, spod jego pióra wyszło wiele poematów biblijnych i mitologicznych i komedii.
Niektóre z jego utworów:
• „Melodia duchowna o przesłodkiej narodzenia naszego Zbawiciela tajemnicy” (1682 r.)
• „Muza polska na triumfalny wjazd Najjaśniejszego Jana III” (1674 r.)
• „De vanitate consiliorum” (1699 r.)
• „Theomusa albo nauka wiary Chrystusowej” (1683 r.)
• „De vanitate cansiliorum liber unus, in quo vanitas et veritas rerum humonarum politicis et moralibus rationibus clare demonstratur et dialogice exhibiteur” [(„O ułudzie rad księga jedna, w której ułudę i prawdę spraw ludzkich jasno udowadnia się racjami politycznymi i moralnymi i wykłada się pod postacią dialogu”), 1699 rok] – główne dzieło polityczne Lubomirskiego
• „Repertorum opuscula latini sacra et moralia” (1701 r.)
• „Adverbia moralia” (1666 r.)
Zmarł w 1702 roku.
Źródła:
-„Zarysów dziejów literatury polskiej”, J. Kleiner, W. Maciąg
-www.wikipedia.pl
-www.onet.pl, WIEM
Hanna Szczesiak 2008.07.31
