Jak remont, to z LEON-BUD !

magikiem na pewno"). Sam artysta kontrowersje wokół jego osoby tłumaczył w ten sposób: "Oburzenie z tego powodu, że profanuję przyjęte przez tradycję szlachetne koncepcje klasycznego formowania rzeźby, że to nie jest sztuka, bo nie spełnia ustabilizowanych warunków estetycznych, albo oburzenie, że świat taki nie jest".

W latach 70. został nadany przez telewizję program zatytułowany "Sam na sam z Hasiorem". W stronę artysty padały pytania trudne i podchwytliwe, bądź też pozornie naiwne. Jednakże Hasior ripostował ostro, czasem złośliwie, a niekiedy nawet z wyraźną irytacją; co też było odzwierciedleniem jego temperamentu.

W 1973 roku Hasior w Szczecinie przedstawił szokującą kompozycję z płonących bajkowych ptaków, która – jak sam określił – nie spełnia funkcji dramatycznych, lecz jest atrakcją turystyczną.

Kilka lat później rzeźbiarz ukończył w Koszalinie Pomnik tym, którzy walczyli o polskość i wolność Pomorza. Są to żeliwne ptaki umocowane na strzałach-pociskach i pędzące na rydwanach. Owe rydwany są ustawione na odcinku osiemdziesięciu metrów i symbolizują zdobycie i zaoranie ziemi. I znów Hasior łączy rzeźbą ze sztuką happeningu – przewidziana w reżyserii pomnika możliwość zapalenia strzał czyni z konstrukcji emocjonujące widowisko.

W 1992 roku odbył się pokaz plenerowy w Nowym Sączu z okazji 700-lecia miasta – "Żarliwe sztandary". Był to pokaz płonącego pomnika oraz pokaz sztandarów na tle wysokich Tatr. Do czynników kreacyjnych w twórczości Hasiora, oprócz tkanin, które zachowały formę i tradycję obnoszonych w procesjach chorągwi kościelnych, doszły jeszcze dźwięk i ogień. Hasior pokazał przyszłym pokoleniom, w jaki sposób można wyjść poza ustalone granice rzeźbiarskiej formy.

"Nad sztandarami pracuję już od 1968 roku. Najpierw było takie optyczne oczarowanie samą urodą sztandaru. Ale nie tylko: był również i cel – zdezynfekowanie wiary, jaką nosimy w sobie, w sztandary, które nie zawsze spełniają obietnice złotem na nich wyszyte". W tym samym roku reżyser Grzegorz Dubowski nakręcił film "Alarm ekologiczny Władysława Hasiora".

Władysław Hasior rzadko rozstawał się z aparatem fotograficznym. Był typem obserwatora, dokumentował domy na polskiej prowincji z lat 60. i 70. oraz wszystkie elementy z tym związane, czyli: kosze na śmieci, opony, kapliczki, nagrobki, witryny sklepowe, krasnale w ogródkach… Słowem: wszystko to, co oddawało klimat prowincji polskiej. Zgromadzone zdjęcia opowiadają o ludzkiej potrzebie upiększania sobie życia, o pseudo-sztuce, którą zauważył na obrzeżach miast.

Był artystą docenionym na całym świecie – wystawiał się w Paryżu, Rzymie, Sztokholmime, Oslo, Sao Paulo, Mokswie… Mówiąc o nim, należy pamiętać, że wiele jego dzieł nie można klasyfikować w kategoriach jednoznacznie rzeźbiarskich. Był artystą totalnym – działał na pograniczu malarstwa, rzeźby, architektury, happeningu…

Należał do prekursorów sztuki pop-artu w skali światowej. Wychowany w kręgu kultury Podhala wrósł w jej tradycję, wspomniany pop=-art umiejętnie łączył z ludowością i happeningowskim spektaklem.

Jego kreacje wyrażają treści filozoficzne, metaforyczne, wkraczają w dziedzinę obrzędów magicznych.

Zmarł w 1999 roku w Krakowie po ciężkiej chorobie. Zapisał cały swój dorobek artystyczny Muzeum Tatrzańskiemu – tj. oprócz dzieł sztuki również dokumenty, zbiór slajdów, książki oraz fotografie.

Jolanta Nowaczyk, 02.04.2010r.