29.10. Rzym (PAP) – Najnowsza, szósta, powieść Umberto Eco „Cmentarz w Pradze” („Cimitero di Praga”) ukazała się w piątek we Włoszech. Jej premierę uznano za najważniejsze wydarzenie literackie tego roku.
„Cmentarz w Pradze” to szpiegowski kryminał, rozgrywający się w XIX wieku, z bogatym historycznym tłem, dotyczącym między innymi dziejów Włoch i walk o zjednoczenie kraju, prowadzonych przez Giuseppe Garibaldiego. Jednym z najważniejszych wątków, opisanych na ponad 500 stronach powieści, jest działalność służb specjalnych z połowy Europy.
Głównym bohaterem jest urodzony w Turynie, będący na usługach wywiadów kilku krajów fałszerz dokumentów Simone Simonini, obsesyjny antysemita.
Kluczowym momentem jego „kariery” jest sfabrykowanie, a następnie sprzedaż dossier na temat nocnego, konspiracyjnego spotkania rabinów na cmentarzu żydowskim w Pradze, w którym zawarł całą swą nienawiść do Żydów jednocześnie forsując wersję ich rzekomego spisku w celu uzyskania dominacji nad światem.
W ten sposób Umberto Eco przedstawia genezę okrytych złą sławą, sfabrykowanych na początku XX wieku „Protokołów Mędrców Syjonu”, które były dla Hitlera jedną z inspiracji zagłady Żydów i elementem nazistowskiej propagandy.
Nienawiść jest wręcz siłą napędową życia głównego bohatera; nienawidzi on masonów i jezuitów, a także kobiet. Powieść, rozgrywająca się w wielu krajach, od Paryża po Amsterdam i Mińsk, pełna jest szpiegowskich intryg wraz z ich licznymi śmiertelnymi ofiarami i opisów gry wywiadów.
Inny aspekt wydarzeń tamtych czasów, opisany na kartach książki to publikacja serii artykułów ze sfałszowanymi dowodami, szkalujących i zniesławiających papieży, na przykład Piusa IX.
Umberto Eco podkreśla na jednej z ostatnich stron: „jedyną postacią, wymyśloną w tej historii jest główny bohater”.
„Ale kiedy dobrze się zastanowić, także Simone Simonini, chociaż jest rezultatem kolażu, któremu przypisane zostały rzeczy, zrobione w rzeczywistości przez różne osoby, w pewnym sensie istniał. A wręcz, prawdę mówiąc, jest wciąż wśród nas”- konstatuje autor.
„Cmentarz w Pradze” ukazał się 30 lat po debiutanckiej powieści profesora semiotyki – „Imię róży”. (PAP)
sw/ abe/
