dziedziny. Pokazy "Passe-par-tout" odbywały się wielokrotnie, począwszy od 1992 roku – w poznańskim Centrum Sztuki, w zielonogórskim Muzeum, w muzeum w Ankarze, w Galerii Arsenał Poznań, w Muzeum Śląskim itp.
W 1997 roku Berdyszak w opolskiej Galerii Sztuki pokazał po raz pierwszy instalacje zatytułowane "Powłoki". Na ten projekt składają się instalacje komponowane z teatralnych trykotów w kolorze czerwieni, rysunki oraz reinstalacje fotograficzne, które są dokumentem zrealizowanych instalacji lub specjalnie wykreowanych sytuacji dających szczególne możliwości wydobywania sensów i treści.
Mogłoby się zdawać, że cykl Powłok to jeszcze nie do końca zamknięta wypowiedź artysty. W ciągu lat 90. oraz w latach 200-2002, Berdyszak realizuje jeszcze wiele instalacji z użyciem Powłok. Powstają też ich nowe projekty, rozwinięcie tematu, kontynuuje poprzednie cykle. W 2003 roku w bytomskiej Galerii Kronika została zaprezentowana wystawa "Siedem stanów Powłok. Możliwych i niemożliwych" – były to nowe, nigdzie dotąd nie pokazywane prace polskiego artysty. Tytułowe "siedem stanów" to siedem sytuacji: powłoki zapakowane, podrzucone, podarte, zarażone gruźlicą, rozciągnięte, podpalone, wyrzucone…
Można zauważyć pewne podobieństwa w projekcie "Powłoki" oraz "Passe-par-tout" – zajmują się pomostem między tym, co znane, a tym, co nieznane. Zajmują się tym, co jest między zajmowaniem przestrzeni, a nią samą – czyli pustką. Powłoki jawią się jako coś nieoczekiwanego, coś nie do końca przewidywalnego i określonego. Mogłoby się zdawać, że możemy oglądać pewien moment zawieszenia, między różnymi stanami.
W 2007 roku w krakowskiej Galerii Foto-Medium-Art została zaprezentowana wystawa prac z dwóch cykli – "Generator fotografii efemerycznych" oraz "Reinstalacje fotograficzne". Lustrzany obiekt zatytułowany "Generator fotografii efemerycznych" odzwierciedla poszukiwania teoretyczne i praktyczne Jana Berdyszaka – głównie na temat możliwości stworzenia odbitych obrazów archetypicznych dla fotografii. Tak więc artysta wywołuje obrazy nietrwałe – obecne tylko w czasie aktualnym. Podobnym zjawiskiem jest odbicie świata rzeczywistego w wodzie. Praca Berdyszaka to głównie zaduma nad istotą medium, jakim jest fotografia.
O jego zasługach dla kultury świadczą liczne nagrody, m.in. Nagroda im. Jana Cybisa, Krzyż Kawalerski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, jak również Doktorat Honoris Causa Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie.
Jan Berdyszak jest malarzem, rzeźbiarzem, twórcą instalacji, scenografem, grafikiem, nie zamyka się tylko na jedną płaszczyznę sztuki. Zajmuje się m.in. takimi pojęciami jak obraz, obiekt, przestrzeń i przezroczystość.
Twórczość Berdyszaka obejmuje także wielkie ilości szkiców rysunkowych oraz tekstów pisanych i wypowiadanych z okazji różnych spotkań, prelekcji, prezentacji, itp. Jego szkicowniki można poznać na stronie: http://www.berdyszak.pl/index.berdyszak.jan.php
Jolanta Nowaczyk, 14 sierpnia 2010
