15.3.Białystok (PAP) – W muzeum w zabytkowej synagodze w Tykocinie (Podlaskie) obchodzono w niedzielę radosne święto żydowskie Purim. Był m.in. wykład na temat święta, okolicznościowy spektakl i poczęstunek.
Tykocińska placówka to oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, które obchodzi w tym roku 60-lecie działalności. Niedzielne obchody święta Purim są jedną z imprez w kalendarzu obchodów tego jubileuszu.
Co roku w ramach obchodu Purim w Tykocinie miejscowy teatr amatorski prezentował fragmenty Biblii nawiązujące do święta. W tym roku, właśnie w związku z jubileuszem muzeum, przedstawienie „Cud Purymowy” zaprezentował Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich z Warszawy.
Święto Purim przypada zawsze 14 i 15 dnia miesiąca księżycowego Adar, miesiąc przed świętem żydowskiej Paschy. W tym roku w kalendarzu gregoriańskim wypadało 9 marca.
To jedno z najważniejszych świąt żydowskich, nazywane żydowskim karnawałem lub Świętem Odmienionych Losów. Żydzi w Purim składają jałmużnę, obdarowują się prezentami, mężczyźni przebierają się za kobiety.
Obchodzi się je na pamiątkę wydarzeń z przełomu V i VI wieku przed naszą erą, gdy od całkowitej zagłady w ówczesnym imperium perskim Żydzi zostali uratowani przez królewską metresę, Żydówkę Esterę.
Król perski Achaszwerosz za namową swego namiestnika Hamana, któremu Żyd Mordechaj nie chciał oddać czci boskiej, wydał dekret o zagładzie wszystkich Żydów.
Estera, powiadomiona o dekrecie przez samego Mordechaja, który był jej krewnym, zdołała podstępem doprowadzić do konfliktu króla i jego namiestnika. Król unieważnił dokument, kazał powiesić Hamana i jego synów, Mordechaja zaś uczynił swym pierwszym ministrem.
Według biblijnej Księgi Estery, dekret o zagładzie Żydów nosi datę 13 adara i wówczas to Mordechaj wyciągnął los (co do swej przyszłości), czyli „pur” po hebrajsku, w liczbie mnogiej -„purim”. Stąd pochodzi nazwa święta.
W związku z tym, że Żydzi uniknęli zagłady, Purim to święto radości. Należy się cieszyć, bawić i ucztować (także przy alkoholu), ale także dawać biednym jałmużnę, a przynajmniej dwóm zaprzyjaźnionym rodzinom wysłać słodkie wypieki.
Także na obchodach święta w Tykocinie nie zabrakło poczęstunku słodyczami, w tym ciasteczkami zwanymi hamantaszami.
Tykocin ma kilkusetletnie tradycje żydowskie. Gmina żydowska działała tam od 1522 roku, przed wojną uważana była za jedną z największych w kraju. Przestała istnieć w sierpniu 1941 roku, gdy w pobliskim Lesie Łopuchowskim hitlerowcy zgładzili 2,5 tys. mieszkańców miasteczka.
Obecnie Tykocin to miejsce licznie odwiedzane przez Żydów z całego świata. Muzeum w synagodze ma stałe ekspozycje poświęcone społeczności Tykocina, przygotowuje też obchody świąt. (PAP)
