Początki Muzeum Sztuki to rok 1931 kiedy to dzięki hojności Władysława Strzemińskiego i grupy „a.r.” przekazano Wydziałowi Oświaty i Kultury Magistratu Miasta Łodzi kolekcję sztuki nowoczesnej artystów międzynarodowych. W tym też roku otworzono jedną z pierwszych na świecie stałych ekspozycji sztuki awangardowej, galerię sztuki nowoczesnej (z siedzibą w Miejskim Muzeum Historii i Sztuki im. Juliana i Kazimierza Bartoszewiczów). Wcześniej kolekcje sztuki nowoczesnej posiadały jedynie Hannower i Nowy Jork.
Pierwszą ekspozycję tworzyły prace: Aleksandra Caldera, Theo van Doesburga, Soni Delaunay, Maxa Ernsta, Kurta Schwitersa, Fernanda Legera oraz Henryka Stażewskiego, Katarzyny Kobro, Władysława Strzemińskiego.
Po wojnie (1946 rok) przeniesiono muzeum do nowej siedziby (dawny pałac Poznańskich), gdzie znajduje się do dziś. Po śmierci Mariana Minicha w 1966 roku stanowisko dyrektora objął Ryszard Stanisławski, który wprowadził w życie, a kontynuowaną po dziś dzień charakterystyczną dla łódzkiej instytucji politykę uzupełniania swoich zbiorów. Strategia ta polega na łączeniu awangardy lat 30. z poszukiwaniami sztuki najnowszej.
Zbiory Muzeum Sztuki są oczywiście nadal powiększane i ciągle zabiega się o nowe elementy. I tak na początku nabyto prace Alaina Jacqueta, Grzegorza Kowalskiego, Karola Broniatowskiego, Lawrence’a Weinera, a w 1981 roku kolekcja powiększyła się o prace Josepha Beuysa. Co ciekawe jego prace do dziś można podziwiać jako jedną z trzech stałych ekspozycji muzeum.). Poza stałą ekspozycją Beuysa własną salę otrzymał (2001rok) też wybitny polski malarz, rysownik Roma Opałka. Również w niezmienionym stylu została utrzymana „Sala Neoplastyczna”, której pomysłodawcom i projektantem był założyciel Muzeum Władysław Strzemiński.
Muzeum poza licznymi ekspozycjami i ciekawymi tematycznymi wystawami zajmuje się również promocją polskiej sztuki awangardowej za granicą. Przede wszystkim warto tutaj wspomnieć o wystawach poświęconych polskiemu konstruktywizmowi, Władysławowi Strzemińskiemu, Katarzynie Kobro, Henrykowi Stażewskiemu czy Stanisławowi Ignacemu Witkiewiczowi, a także sztuce współczesnej. Najważniejsze wystawy zagraniczne to: „Konstruktywizm w Polsce” w Folkwang Museum w Essen oraz w Rijksmuseum Kroller-Muller w Ottero (1973); „Presences polonaises, l’art vivant autour du Musee de Lodz” w Centre Pompidou w Paryżu (1983). Ta ostatnia była jak do tej pory największą i najobszerniejszą prezentacją polskiej sztuki na terenie Europy Zachodniej.
Najciekawsze zbiory na które warto zwrócić uwagę to przede wszystkim kolekcja sztuki XX/XXI wieku, która zawiera dzieła z zakresu malarstwa, rzeźby, obiektów przestrzennych, rysunku, grafiki, fotografii i technik wizualnych. Największą zaletą tego zbioru jest otwarcie na współczesność i idea ignorowania wszelkiego rodzaju barier, które dzielą poszczególne dziedziny sztuki. Oczywiście kluczowym elementem tej ekspozycji jest Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r”.
Poza stałymi wystawami muzeum organizuje wiele innych wystaw. Najbliższa zapowiadana na maj – czerwiec to wystawa praca Katarzyny Kobro. Obecnie zaś można oglądać ostatni z Trzech Szkiców do Kolekcji Sztuki XX i XXI wieku.
Marta Kotas 2008.07.30
